حرم حضرت عباس (ع) کجاست؟ معرفی هتل ها و مکان های دیدنی نزدیک

حرم حضرت عباس (ع) کجاست؟ این مرقد مطهر یکی از مهم ترین حرم هایی است که در کشور عراق و در شهر کربلا قرار گرفته است. این حرم برای شیعیان اهمیت بسیار زیادی دارد و همه ساله علاوه بر ایران، از کشورهای بسیار زیادی به سمت این حرم سفر می کنند تا از آن دیدن کرده و زیارت کنند.

 حرم حضرت عباس (ع) در شهر کربلا و در نزدیکی حرم امام حسین (ع) قرار گرفته است. مساحت کلی این حرم را می توان چیزی در حدود ۱۰۹۷۳ متر مربع برآورد کرد. بین الحرمین نیز مسیری است که بین حرم حضرت ابوالفضل عباس (ع) و حرم امام حسین کشیده شده و به نوعی این دو حرم را به یکدیگر متصل نموده است.

این حرم برای اولین بار در دوران آل بویه ساخته شده است اما همچنان در دوره های حکومت صفویه و قاجاریه نیز وجود داشته و حتی تحت مرمت و بازسازی نیز قرار گرفته است. جدیدترین ضریحی که برای حرم حضرت عباس (ع) نصب شده است، مربوط به سال ۱۳۹۵ می شود.

تاریخچه حرم حضرت عباس (ع)

در واقعه عاشورا، پس از شهادت حضرت ابوالفضل (ع) در کنار نهر علقمه ، قبیله بنی اسد پیکر مطهر ایشان را در همان مکانی که به شهادت رسیدند، به خاک سپردند. از آنجایی که مرقد مطهر امامان همیشه مورد احترام شیعیان بوده است. بنای فعلی حرم را شخصی به نام محمد حسین صدر اعظم اصفهانی در سال ۱۲۴۶ هجری قمری ساخته است.

در دوره های مختلف تغییرات زیادی روی مرقد حضرت عباس (ع) و مرقد امام حسین (ع) ایجاد شده است و کسانی که برای ساخت حرم امام حسین (ع) هزینه و تلاش کردند برای ساخت حرم بردار ایشان نیز اقدام کردند. در دوره عضدالدوله بویه، بنای مرقد در سال ۲۷۱ هجری قمری ساخته شد و سپس در سال ۱۰۳۲ هجری قمری به دستور شاه طهماسب صفوی، گنبد حرم کاشی کاری شد. همچنین دستور داد تا رواق ها و صحن های حرم را تغییراتی دهند و صحن ها را با فرش های گرانبها پر کرد. در ضمن چهار گلدسته ای که در اطراف صحن وجود دارد به دستور شاه صفی ساخته شده است.

اما در سال ۱۰۴۷ هجری قمری به دلیل حمله عثمانی ها به کربلا، حرم حضرت ابوالفضل (ع) غارت شد. سپس در سال ۱۱۵۵ هجری قمری، هدایای ارزشمندی از طرف نادر شاه به حرم حضرت عباس (ع) فرستاده شد و در سال ۱۱۷۲، وزیر نادر شاه، صندوق روی قبر مطهر را تعویض کرد و به بازسازی رواق ها پرداخت. چلچراغی نیز برای روشنایی حرم اهدا کرد.

پس از حمله وهابی ها به حرمین و غارت آن ها، در سال ۱۲۱۶ هجری قمری، فتحعلی شاه قاجار دستور به بازسازی حرم و کاشی کاری گنبد داد. بعد از او نیز به خواست محمد شاه قاجار پنجره ای نقره ای روی ضریح حضرت عباس (ع) قرار گرفت.

در سال ۱۲۵۹ سلطان اود (محمد علی شاه بن سلطان ماجد علی شاه) و در سال ۱۲۶۶ سلطان عبدالمجید عثمانی به بازسازی و تعمیر حرم حضرت ابوالفضل (ع) پرداختند. در همان سال مادر وی پرده های گرانبهایی به حرم بخشید، و سلطان عبدالمجید عثمانی نیز در سال ۱۲۶۳ دو شمعدان بزرگ به حرم اهدا کرد که هنوز هم باقی مانده اند.

محمد شاه قاجار شخصی به نام حاج عبدالهادی استرآبادی را مسئول نصب ضریح نقره ای حرم کرد و در سال ۱۳۵۵، درب نقره ای ایوان طلا که در دو سوی آن شعری از شیخ یعقوبی نوشته شده است، توسط سید مرتضی تولیت نصب شد. در سال ۱۳۸۵ نیز به دستور سید محسن حکیم، مرقد طلاکاری شده در اصفهان ساخته و از آنجا راهی کربلا شد.

معماری حرم حضرت عباس (ع)

حرم حضرت عباس (ع) مستطیلی شکل است و قبر آن حضرت در وسط ضریح قرار دارد. مساحت حرم مطهر حدود ۴۳۷۰ متر مربع می باشد. زمین این حرم سنگ و دیوارها آیینه کاری شده اند. حرم از گنبد، ضریح، ایوان، رواق، صحن و گلدسته تشکیل شده است که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.

گنبد

شکل گنبد حرم حضرت عباس (ع) نیمه کروی و نوک تیز است. قطر آن ۱۲ متر و ارتفاعی که از زمین دارد ۳۹ متر است. نمای داخلی گنبد به آیاتی از قرآن کریم مزین شده و پنجره هایی درون آن وجود دارد. تاریخی که روی گنبد نوشته شده، ۱۳۰۵ هجری قمری است. اما در سال ۱۳۷۵ هجری قمری علامه شیخ محمد خطیب از نخست وزیر عراق درخواست کرد تا گنبد حرم را طلا کاری کنند. بنابراین حدود ۶۴۱۸ آجر طلا برای گنبد استفاده شده است.

ضریح

ضریح حرم از دوره صفویه نصب شده بود و در دوره های بعدی بازسازی یا تعویض شده است. در سال ۱۲۳۶ ضریحی نقره ای به دستور محمد شاه قاجار ساخته و روی صندوق خاتم نصب شد. آخرین ضریح حرم حضرت عباس (ع)، در سال ۱۳۹۵ در حرم و روی صندوق قرار گرفت. این ضریح از طلا و نقره می باشد و ساخت آن در ایران حدود پنج سال طول کشید.

ایوان طلا

ایوان طلا  حرم حضرت عباس (ع) که به صحن اصلی متصل است حدود ۳۲۰ متر مساحت دارد و در نمای آن از آجرهای مسی رنگ و طلاکاری شده، استفاده کرده اند. در بالای ایوان اشعاری به زبان ترکی وجود دارد که نام عبدالحمید عثمانی نیز در آن آورده شده است. طلاکاری این ایوان به ارتفاع ۲ متر در زمان سلطان عبدالحمید عثمانی انجام شد. سپس به دستور همسر ناصرالدین شاه دو طرف درب ایوان طلا و به دستور یکی از پادشاهان هندی نیز مابقی بنا طلاکاری شد. در ضلع شمالی ایوان دری نقره ای به عرض ۲ متر و طول ۳ متر قرار دارد و روی آن اشعاری به زبان عربی حک شده است. این در توسط رجبعلی طلافروش فرزند فتح الله شوشترى ساخته شده است.

رواق ها

در حرم حضرت ابوالفضل (ع) ۴ رواق آینه کاری و کاشی کاری شده وجود دارد. این رواق ها در چهار طرف ضریح قرار گرفته اند.

• رواق شمالی

در این رواق قبر بسیاری از عالمان و بزرگان من جمله مقبره سید کاظم بهبهانی وجود دارد. در بخشی از این رواق اتاقی قرار گرفته که به راهروی زیرزمین و قبر مطهر راه پیدا می کند. بر اساس شواهد این رواق بر نهر علقمه مشرف بوده است. کتابخانه حرم مطهر نیز در این رواق قرار دارد.

• رواق جنوبی

این رواق به وسیله سه درب به ایوان طلا متصل می شود.

• رواق غربی

دارای دو درب ورودی به نام های باب الرواق و باب المراد است. باب الرواق به صحن اصلی راه دارد.

• رواق شرقی

در این رواق، قبر تعدادی از متولیان حرم و افرادی از خاندان آل طعمه و آل ضیاءالدین قرار دارد.

صحن ها

صحن حرم دارای ۴ ایوان بزرگ است که در اطراف آن قرار گرفته اند. مساحت صحن مطهر حدود ۹۳۰۰ متر مربع بوده و دور تا دور آن حجره هایی وجود دارد که در گذشته برای تدریس از آن ها استفاده می شده است. سقف ایوان ها دارای مقرنس کاری و تزئینات زیبایی است. ایوان های صحن عبارتند از:

• ایوان بالاسر

در ضلع غربی صحن واقع شده و کتیبه ای مزین به آیات سوره نصر و یک کتیبه دیگر با متن فارسی در آن وجود دارد.

• ایوان شمالی

در این ایوان کتیبه ای به چشم می خورد که تاریخ ۱۳۰۴ هجری قمری روی آن حک شده است.

• ایوان شرقی

این ایوان در ضلع شرقی صحن واقع شده و دارای کتیبه هایی مزین به سوره حمد و سوره قدر است. کاشی کاری های این ایوان به وسیله حاج محمد جعفر نادر توکلى بازسازی شده اند.

• ایوان قبله

کنار باب القبله قرار دارد و در بالای آن ساعت بزرگی قرار گرفته است. روی کتیبه ای که در ایوان قبله وجود دارد، تاریخ ۱۳۰۴ هجری قمری ثبت شده است.

گلدسته ها

در دو طرف ایوان طلا، دو گلدسته به ارتفاع ۴۴ متر وجود دارد. بالای گلدسته ها به وسیله ۲۰۱۶ آجر، طلاکاری شده است و باقی قسمت گلدسته های بارگاه حضرت ابوالفضل (ع)، کاشی کاری می باشد. این گلدسته ها به وسیله محمد حسین صدر اعظم ایرانی در سال ۱۲۲۱ ساخته و کاشی کاری شد.

درب های حرم حضرت عباس (ع) نیز شامل چندین درب مختلف می شوند که هر کدام از آن ها به یک ایوان و رواق باز می شود. کاشی کاری های درب های ورودی حرم به نقش های اسلامی مزین شده اند که نشان از قدمت هنر اسلامی دارد. در ادامه به این درب ها اشاره می کنیم.

• باب القبله، در جنوب صحن.
• باب الامام الحسن، در غرب صحن و به سمت صحن امام حسین (ع)
• باب الامام الحسین، در کنار باب الامام الحسن
• باب صاحب الزمان، در کنار باب الامام الحسین(ع)
• باب الامام موسی بن جعفر، در زاویه غربی صحن
• باب الامام محمد الجواد، در شمال صحن
• باب الامام علی الهادی، در زاویه شمال شرق صحن
• باب الفرات، در شرق صحن
• باب الامیر، در شرق صحن

تولیت حرم حضرت عباس (ع)

بر اساس منابع موجود به نظر می آید از قرن چهارم قمری، تولیت (مدیریت) حرمین از سوی حاکمان به یک عالم معتبر یا بزرگ قبیله سپرده میشد و اداره حرم حضرت عباس (ع) نیز جزئی از وظایف متولی حرم امام حسین (ع) بوده است. گویی بعضی از خاندان های کربلا نوشته و فرمان هایی از پادشاهان صفوی دارند که تولیت حرمین به آنها واگذار شده است. نام برخی از متولیان در کتاب تاریخ مرقد الحسین و العباس ذکر شده است و این متولیان از خاندان های آل ضیاء الدین، آل وهاب، آل ثابت و آل طعمه بوده اند.

اشیای نفیس مرقد حضرت ابوالفضل (ع)

در حال حاضر گنجینه حرم در مقبره آل خیرالدین در صحن قرار دارد. در این گنجینه آثار گرانبهای زیادی نگهداری می شود. از جمله این آثار می توان به فرشی با نخ های طلا، لوسترها و شمشیرهای منبت کاری و طلاکاری شده، ساعت های دیواری طلاکاری شده، ساعت های دیواری که با چوب آبنوس ساخته شده و نقاشی از امام حسین (ع) اشاره کرد.

علاوه بر این اشیا نفیس، یک کتابخانه در حرم وجود دارد که در آن بیش از ۱۰۹ قرآن خطی گرانبها نگهداری می شود. یکی از قرآن ها نوشته و منسوب به امام علی (ع) است.

مدفونان حرم حضرت عباس (ع)

چه کسانی در حرم حضرت عباس (ع) دفن شده اند؟ در حرم مطهر تعدادی مرقد وجود دارد که نام برخی از آن ها در منابع ذکر شده ولی به تاریخ وفات آن ها اشاره ای نشده است. برخی از عالمان شیعه، برخی از افراد خاندان معروف کربلا، کلیدداران حرم و متولیان در حرم ابوالفضل العباس (ع) به خاک سپرده شده اند. نام برخی از آن ها را در ادامه آوردیم:

• محمدحسین قزوینی
• علامه سید عبدالله کشمیری
• سید علی قطب
• حسین حلاوی
• سید محمد نقاش
• سید مرتضی وهاب
• سید حسن بهبهانی
• سیدعلی تنکابنی
• عبدالجواد کلیددار فرزند سید جواد آل طعمه
• شیخ ملا علی یزدی مشهور به سیبویه
• شیخ میرزا واعظ
• مقبره آل ضیاءالدین
• مقبره آل تاجر
• ملا عباس اخفش برادر شیخ ملا علی یزدی
• شیخ محسن ابوالحلب (متوفای ۱۳۶۹ق) از خطبای کربلا
• و …

اماکن دیدنی نزدیک به حرم حضرت عباس (ع)

مکان های مختلفی وجود دارند که می توانید در کنار زیارت حرم حضرت عباس (ع) از آن ها نیز دیدن کنید. نکته مهمی که در این مورد باید به خاطر بسپارید آن است که کربلا یک شهر مذهبی است و مسلما بیشترین مکان های دیدنی آن نیز شامل اماکن مقدس و متبرکه می شوند.

• بین الحرمین

بین الحرمین به مسیری گفته می شود که حرم حضرت عباس را به حرم امام حسین متصل می کند. در زمان تاسوعا و عاشورای حسینی این مسیر مملو از جمعیت می شود و همین موضوع می تواند نشان دهنده اهمیت این مکان باشد. فاصله حرم امام حسین تا حرم حضرت عباس یا همان بین الحرمین ۳۷۸ متر است.

• نهر علقمه

نهر علقمه همان نهر بزرگی است که از رود فرات جدا شده و بخشی از آب شهر کربلا را تامین می کند. این مورد نیز یکی از دیدنی هایی است که می توانید به بازدید از آن بروید. موقعیت این نهر دقیقا در کنار حرم مطهر حضرت عباس علیه السلام است و به راحتی و با پای پیاده می توانید به آنجا بروید. دیدنی های دیگر را نیز می توانید در ادامه مشاهده کنید.

• تل زینبیه
• آرامگاه امیرکبیر
• رود فرات
• مرقد حر ابن ریاحی
• گودال قتلگاه
• حرم دو طفلان مسلم
• بازار کربلا
• خیمه گاه امام حسین

هتل های نزدیک

زمانی که به شهر کربلا مسافرت می کنید، قطعا پیش از هر چیزی لازم است تا به فکر اسکان خود در هتل های کربلا باشید. زمانی که هتل و یا به طور کلی محل اقامت مناسبی را برای خودتان انتخاب کنید، می توانید مطمئن باشید که سفر خوبی را نیز در پیش خواهید داشت. مولفه های مختلفی را در زمینه هتل های نزدیک به حرم حضرت عباس (ع) باید در نظر بگیرید. این مولفه ها شامل موارد مختلفی می شوند که هر کدام از آن ها می توانند سفر شما را بسیار راحت تر و دلچسب تر نمایند.

نزدیکی هتل به حرم حضرت عباس و امام حسین، تمیزی اتاق ها و رعایت بهداشت، سرویس حمام و دستشویی مناسب و مجهز، وجود سیستم هوای تهویه مطبوع، وجود سیستم سرمایشی مناسب به دلیل موقعیت جغرافیایی شهر کربلا و آب و هوای گرم شهر، وجود امکانات رفاهی مختلف و مضاعف همچون سالن نگهداری از بچه و یا وجود کافی شاپ و رستوران از جمله مولفه های مهمی هستند که لازم است هتل مدنظر شما داشته باشد. در ادامه به چند مورد از بهترین و مناسب ترین هتل ها که به حرم حضرت عباس (ع) نیز نزدیک هستند، اشاره خواهیم کرد.

• هتل بارون کربلا

اولین هتل با نام هتل ۵ ستاره بارون شناخته می شود. ۲۷۳ اتاق به همراه ۹ رستوران و چندین استخر سبب شده است تا هتل بارون به یکی از لوکس ترین و بهترین هتل های این شهر تبدیل شود. فاصله هتل بارون تا حرم حضرت عباس (ع) حدودا ۲ کیلومتر است اما اگر دوست داشته باشید، می توانید با سرویس رفت و برگشت که هر نیم ساعت یک بار به سمت حرم حرکت می کند، به حرم بروید.

از دیگر ویژگی های هتل مربوط به سکوی اختصاصی فرود هلیکوپتر، تجهیزات باربیکیو، سالن اسپا، سالن بدنسازی و امکانات کامل داخل اتاق از جمله یخچال، تلویزیون، کمد لباس، مینی بار، سرویس حمام و دستشویی مجزا و مناسب و… می شود.

• هتل نعیم الوارث

این هتل یک هتل ۴ ستاره بوده و حدودا با ۴ دقیقه پیاده روی می توانید به حرم برسید. اتاق های ۳ تخته و ۲ تخته را می توانید در این هتل به ازای هر نفر ۷۰ دلار رزرو نمایید. ویژگی های این هتل شامل رستوران، کافی شاپ، وای فای رایگان در اتاق ها و لابی هتل، تلویزیون کابلی در اتاق، یخچال، کمد لباس می شود که سبب راحتی هرچه بیشتر شما می گردد.

• هتل برج الخلیج

هتل بعدی که یک هتل ۳ ستاره است، قیمتی به مراتب کمتر داشته و به ازای هر یک شب اقامت در این هتل صرفا نیاز است تا ۲۲ دلار پرداخت کنید. صبحانه در این هتل رایگان است و می توانید با یک پیاده روی ۶ دقیقه ای به حرمین مطهر برسید. هتل برج الخلیج دارای اتاق های ۲ تخته و ۳ تخته می باشد و در هر اتاق یخچال، کمد لباس، میز، تلفن داخل اتاق، تلویزیون کابلی، وای فای رایگان موجود است. در رستوران این هتل نیز می توانید غذاهای مختلف و با کیفیتی را سرو کنید. آدرس هتل به شرح میدان امام حسین، خیابان امام حسین، مجاور حرم مطهر امام حسین است.

• هتل القبطان

هتل القبطان یکی از هتل های ۳ ستاره است که فاصله اش تا حرم حضرت عباس (ع) حدودا در حد ۴ دقیقه پیاده روی است. هزینه اقامت در این هتل به ازای هر یک نفر ۳۵ دلار است. در اتاق های ۲ تخته و ۳ تخته این هتل امکاناتی نظیر تلویزیون، وای فای رایگان، یخچال، سیستم تهویه مطبوع، نور پردازی مناسب و سرویس بهداشتی کاملا مجهز وجود دارد.

در خصوص هتل ها و اماکن نزدیکی که در کنار حرم حضرت عباس (ع) وجود دارد، اطلاعات کاملی را مطرح نمودیم. این موارد را می توانید پیش از سفر خود به شهر کربلا حتما در نظر داشته باشید و بهترین هتلی که می توانید را رزرو کنید. با توجه به اماکن نزدیک و زیارتی که در این محدوده وجود دارند نیز می توانید برنامه سفر خود را بسیار پربار تر کنید.

سؤالات متداول

حرم حضرت ابوالفضل در چه شهری است؟

حرم حضرت عباس (ع) در شهر کربلای عراق و در ضلع شمال شرقی حرم امام حسین (ع) قرار دارد.

فاصله حرم امام حسین تا حرم حضرت عباس چقدر است؟

این فاصله ۳۷۸ متر است که بین الحرمین نام دارد.

حرم حضرت عباس چند درب دارد؟

تعداد درب ها و یا ورودی های صحن حرم حضرت عباس علیه السلام ۹ عدد هستند.

پخش زنده حرم حضرت عباس را چطور می توانیم ببینیم؟

شما می توانید با مراجعه به وب سایت شبکه جهانی الکفیل، به صورت زنده حرم حضرت عباس (ع) را مشاهده کرده و زیارت کنید. برای زیارت حرم حضرت عباس و مشاهده سه بعدی آن نیز می توانید از این لینک استفاده کنید.

با چه شماره ای می توانیم با حرم حضرت عباس (ع) تماس بگیریم؟

شماره حرم حضرت عباس (ع) برای کسانی که داخل عراق هستند، شماره تماس ۴۴۳ که کاملا رایگان است. کسانی که مشترک شبکه تلفنی الکفیل هستند با شماره گیری ۰۷۶۰۲۱۱۱۰۰۰ می توانند به تلفن حرم حضرت عباس وصل شوند. چنانچه در ایران هستید با شماره ۹۶۴۳۲۳۲۲۶۰۰+می توانید تماس برقرار کنید. مشترکان اپراتور‌های آسیا، کورک و زین هم می‌توانند با شماره تلفن ۴۳۲ و ۴۳۳ به صورت رایگان با حرم‌های امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) ارتباط برقرار کنند

حرم حضرت عباس در کنار حرم کدام امام قرار دارد؟

حرم حضرت عباس (ع) در کنار حرم امام حسین (ع) به فاصله ۳۷۸ متری آن قرار گرفته است.