تل زینبیه کربلا کجاست؟ تپه مشرف به قتلگاه امام حسین (ع)

تل زینبیه یکی از مکان های زیارتی در شهر کربلا به حساب می آید. هر ساله عده زیادی از علاقه مندان به امام حسین (ع) و امام علی (ع) به شهرهای زیارتی کربلا و نجف سفر می کنند و از مکان های زیارتی مختلفی همچون حرم حضرت عباس (ع)، تل زینبیه و سایر مکان های مقدس بازدید می کنند. در ادامه به توضیح مفصلی درباره تل زینبیه می پردازیم.

واقعه کربلا

واقعه عاشورا را می توان دلخراش ترین اتفاق در تاریخ اسلام دانست که همچنان بعد از گذشت سالیان دراز، شیعیان و عاشقان اهل بیت هر ساله در روز عاشورا و دهه اول محرم به عزاداری می پردازند.  پس از مرگ معاویه ابن ابی سفیان، فرزندش یزید به حاکمیت رسید. حاکم مدینه تمام تلاش خود را کرد تا از امام برای یزید بیعت بگیرد اما امام حسین (ع) راضی به بیعت با یزید که فردی عیاش بود، نشد. به همین دلیل شبانه از مدینه خارج شده و به سمت مکه حرکت کردند. 

در این سفر خانواده امام و تعدادی از شیعیان نیز، ایشان را همراهی کردند. امام حسین (ع) و سایر همراهانشان تقریبا چهار ماه در مکه ماندند و با دریافت دعوت نامه کوفیان، سرانجام در تاریخ ۸ ذی الحجه راهی کوفه شدند. امام قبل از رسیدن به کوفه از پیمان شکنی کوفیان با خبر شدند و بعد از برخورد به سپاه حر ابن یزید ریاحی مسیر خود را به سمت کربلا تغییر می دهند و در آنجا نیز با لشگر عمربن سعد روبه رو شده و در تاریخ دهم محرم سال ۶۱ هجری قمری درگیر جنگ می شوند. پس از شهادت امام و سپاهیان ایشان، لشکر دشمن با اسب بر بدن های آنان تاخته و به سمت خیمه ها هجوم برده و خانواده امام و سپاهیان را به اسارت گرفتند.

تل زینبیه به چه معناست؟

زنان و کودکان که در میان آن ها حضرت زینب (س) نیز حضور داشتند، از دور شاهد جنگ بودند. تل زینبیه جایی است که حضرت زینب (س) برای با خبر شدن از اتفاقات میدان جنگ به آنجا می رفتند و نظاره گر وقایع جنگ بودند. حتی تصور اینکه زینب کبری در روز عاشورا بر بلندای این تپه چه چیزهایی دیده و چه رنجی برده هم دردناک و ناراحت کننده است.

در واقع تل، از لحاظ لغوی به معنی تپه ای از خاک و ریگ است؛ به گونه ای که از سطح زمین مرتفع تر می باشد و در این مورد منسوب به زینب کبری، خواهر حسین ابن علی است. این تل، مابین قتلگاه امام حسین (ع) و خیمه گاه کاروان وجود داشته و حضرت زینب (س) بر روی آن می ایستاده تا بتواند از نبرد سپاهیان باخبر شود. بر بلندای همین تپه بود که خواهر بریده شدن سر برادر را مشاهده کرده است.

ماجرای تل زینبیه

پیش از هرچیز شاید برایتان سوال باشد که اصلا معنی تل زینبیه چیست؟ همان طور که گفتیم، خود کلمه تل به معنای تپه و خاکریز است. اما در مورد این که در کربلا تل زینبیه به چه معنا است، روایات و نقل قول هایی وجود دارد که در ادامه بیشتر در مورد آن صحبت می کنیم.

به نقل از « تاریخ طبری» و « ارشاد مفید» زمانی که حضرت زینب (س) دیگر نمی تواند برادر خود را در میدان نبرد ببیند، با مشاهده تجمع دشمن در گوشه ای از میدان، به سرعت خود را به بالای تپه مشرف بر قتلگاه می رساند و می گوید:«ای کاش آسمان بر زمین فرود می آمد.»

این تپه خاکی به احتمال زیاد در نزدیکی محل اقامت عمر بن سعد قرار داشته، چرا که وقتی حضرت زینب سلام الله علیها بر روی تپه می آید و صحنه شهادت برادر را می بیند، به عمر بن سعد می گوید: ابا عبدالله را می کشند و تو تنها نگاه می کنی؟

حضرت زینب (س) بعد از آنکه دید عمربن سعد به سخنش اعتنایی نمی کند، رو به سپاه دشمن کرده و فریاد می زند: وای بر شما! آیا در میان شما مسلمانی نیست؟ ولی پاسخی نمی شنود.

طرح ساخت و توسعه تل زینبیه جدید

تل زینبیه قدیمی تنها ۳۰۰ متر زیر بنا داشت و کوچک بود. از این رو آن را تخریب کرده و ساخت و ساز تل زینبیه جدید شروع شد. بنای جدید بیش از ۳۰۰۰ متر مربع زیر بنا داشته و در دو طبقه زیر زمین و دو طبقه روی زمین ساخته خواهد شد.

قرار است به دلیل پیشینه روایی سازه، در کنار سازه جدید، یک تل به شکل نمادین درست شود. فاز یک سازه با حمایت خیران به نام صحن و شبستان حضرت زینب درست شده و در محدوده‌ای به مساحت ۵ هکتار اجرا شده است.

۴۵ هزار متر مربع دیگر هم به شبستان‌ های زیر سطحی و رو سطحی اختصاص داده شده و مجموعه های خدماتی نیز به آن اضافه می شود. در کنار آن ۱۱۸ هزار متر مربع نیز به ساختمان اداری، ساختمان مضیف، موزه و کتابخانه، موتورخانه مرکزی و تونل، سرویس بهداشتی و دوش اختصاص داده می‌ شود.

در سال ۱۴۰۰ بخش‌ هایی از این ساخت و ساز تمام شده و بقیه هنوز در دست احداث است. جدیدترین تل زینبیه حرم امام حسین و حضرت عباس را هم در کنار خود دارد بنابراین حرم مطهر این دو بزرگوار راحت تر در دسترس خواهد بود.

تل زینبیه در کربلا کجاست؟

این مکان تقریبا در سمت جنوب غربی حرم اباعبدالله (ع) در گوشه ای از بین الحرمین در طرف باب زینبیه واقع شده و حدود ۵ متر بالاتر از سطح صحن حرم مطهر قرار دارد. این مکان به گونه ای ساخته شده که زائران می توانند در آنجا به عبادت بپردازند. این تپه تقریبا در فاصله ۳۵ متری از قتلگاه امام حسین قرار گرفته و چون بالاتر از سطح هموار زمین است، برای وارد شدن به آن باید از چندین پله بالا بروید.

معماری تل زینبیه کربلا

این مکان به صورت اتاقی ساخته شده که یک گنبد آبی شکل روی آن قرار گرفته است. توسعه بنای این مکان از سال ۱۳۹۴ هجری قمری آغاز و برای آخرین بار در سال ۱۳۹۸ هجری قمری بازسازی شد. پروژه ساخت ضریح تل زینبیه نیز در همان سال شروع شد. ضریح موجود در تل زینبیه توسط هنرمندانی از استان آذربایجان شرقی در دانشگاه هنر اسلامی تبریز ساخته شده است. به دلیل کوچک بودن این مکان و ازدیاد جمعیت، ممکن است توقف و عبادت در آنجا دشوار باشد. به خصوص در ایام محرم و صفر و همچنین در اربعین حسینی که جمعیت بسیاری از زائران به این شهر سفر می کنند.

در مورد تل زینبیه و معماری داخلی آن حرف‌ های زیادی برای گفتن وجود دارد. وجود آینه کاری های زیبا، نوشته های مذهبی و استفاده از رنگ آبی در کاشی ها و گنبد تل زینبیه، نمای داخلی را آرامش بخش کرده است. بخش داخلی ابتدا کوچک بود، اما با توسعه و بازسازی دوباره، بنا بزرگتر شده و جانی دوباره گرفته است.

جاهای دیدنی نزدیک

کربلا یکی از شهرهای زیارتی و مقدس برای شیعیان به حساب می آید و هر ساله عده زیادی از عشاق امام حسین (ع) و اهل بیت برای زیارت حرم های مطهر به آنجا سفر می کنند. یکی از این مکان های زیارتی تل زینبیه می باشد که مکان های زیارتی و دیدنی نظیر:

• بین الحرمین 
• حرم امام حسین (ع) 
• حرم حضرت عباس (ع) 
• خیمه گاه حسینی
• بازارها و مراکز خرید کربلا 
• آرامگاه امیرکبیر
• موزه حافظه اسلام

در نزدیکی این مکان قرار دارند.

هتل های نزدیک

یکی از معیارهای مهم برای انتخاب هتل در شهرهای زیارتی یا سیاحتی، نزدیکی محل اقامت به جاذبه های دیدنی و یا مکان های مذهبی و زیارتی آن شهر است. در کربلا نیز که یک سفر کاملا مذهبی می باشد، نزدیکی هتل به حرم های مطهر از اهمیت زیادی برخوردار است. هتل هایی مانند: هتل برج السفیر، هتل باران، هتل برج الاماره، هتل عطاء الحسین کربلا، هتل جنت المرتضی کربلا، هتل ریحان، هتل زیاره، هتل نور الفرقدین کربلا و هتل کُرال کربلا در نزدیکی تل زینبیه و بین الحرمین قرار گرفته اند. اگر قصد سفر به کربلا را دارید ما می توانیم برای رزرو هتل های کربلا به شما کمک کنیم.

سؤالات متداول

معنی تل زینبیه چیست؟

تل، از لحاظ لغوی به معنی تپه ای از خاک و ریگ است که از سطح زمین ارتفاع بالاتری داشته باشد که منسوب به زینب کبری است. تل، مابین قتلگاه امام حسین (ع) و خیمه گاه کاروان بوده و حضرت زینب (س) با ایستادن روی آن از نبرد سپاهیان باخبر می شد

فاصله تل زینبیه تا حرم امام حسین چقدر است؟

تل زینبیه تا حرم امام حسین حدود ۲۰۰ متر فاصله دارد که یک دقیقه پیاده روی است.

فاصله تل زینبیه تا گودال قتلگاه چقدر است؟

با توجه به اینکه گودال قتلگاه در نزدیکی حرم امام حسین قرار دارد، فاصله تل زینبیه تقریبا همان ۲۰۰ متر است.

تل زینبیه کربلا کجاست؟

سمت جنوب غربی حرم اباعبدالله (ع) در گوشه ای از بین الحرمین در طرف باب زینبیه واقع شده و حدود ۵ متر بالاتر از سطح صحن حرم مطهر قرار دارد.