میدان بهارستان تهران، مروری بر تاریخ ایران

یکی از قدیمی ترین محله ها و میدان های ایران و همچنین از مشهورترین جاهای دیدنی تهران، میدان بهارستان در منطقه ۱۲ شهرداری است. میدان بهارستان در ابتدا میدان نگارستان نامیده می شد. مجموعه باغ و میدان نگارستان به فرمان فتحعلی شاه قاجار به عنوان کاخ تابستانی وی بنا شد و تا اواخر دوره سطلنت رضا شاه هم این میدان به نام نگارستان خوانده می شد.

این میدان در سال ۱۳۹۵ و همزمان با روز ملی مشروطه (۱۴ مرداد)، در فهرست میراث ملی به ثبت رسید.

تاریخچه میدان بهارستان

مهم ترین دلیل شهرت این میدان، قرار داشتن مجلس شورای ملی دوران مشروطه در میدان بهارستان است. همچنین ساختمان وزارت فرهنگ و ارشاد هم در شمال غرب میدان قرار گرفته است.

میدان بهارستان تاریخچه ای پر حادثه و خاستگاه بسیاری از تحولات تاریخی ایران بوده است. اولین مجلس قانون گذاری ایران در دوران مشروطه، ترور میرزا علی اصغر خان اتابک، به توب بستن مجلس و تظاهرات، زد و خورد ها و راهپیمایی های متعدد در اعتراض و در حمایت از دولت دکتر محمد مصدق، بخشی از حوادث تاریخی است که در این محل رخ داده است.

از مشهور ترین بنا های اطراف این میدان می توان به ساختمان مجلس شورای ملی، عمارت مسعودیه، باغ نگارستان، مسجد سپه ‌سالار، کتابخانه قدیم سپه‌ سالار، ساختمان وزارت فرهنگ و فرهنگستان اول زبان و ادبیات فارسی اشاره کرد.

عکس های قدیمی نشان می دهند که در گذشته این منطقه دارای آبنماهای کوچک در سمت غرب و شرق و پیاده ‌رویی پر از درخت در سمت شمال بوده است. اما امروز اطراف این میدان مکانی کاملا مسکونی و تجاری مملو از ساختمان ها است.

مطلب مرتبط: آشنایی با عمارت های تهران

دلایل اهمیت میدان بهارستان تهران

این میدان از چند بعد دارای اهمیت است:

بعد سیاسی و اداری

به دلیل ‌وجود مجلس شورای اسلامی در این منطقه، ساختمان دفتر نمایندگان و مراجعات عمومی به نمایندگان، ساختمان‌ های اصلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان برنامه و بودجه و همچنین اداره میراث فرهنگی، این میدان به لحاظ سیاسی و اداری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

بعد فرهنگی

کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورا، به‌ عنوان یکی از اصلی ‌ترین مراکز آرشیوی، کتابخانه ‌ای و تحقیقاتی کشور، مدرسه سپهسالار به عنوان مکانی برای رفت و آمد اهل علم و ادب، ساختمان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، باغ ‌موزه نگارستان با حال و هوای تهران قدیم و بورس فروشگاه‌ های لوازم موسیقی، بر حال و هوای فرهنگی این محل افزوده است.

بعد تجاری

از اصلی ترین علت های کارکرد تجاری میدان بهارستان، وجود کریدور ارتباطی میان شرق و جنوب شرق با مرکز غرب و جنوب غرب تهران است. امروزه انواع فعالیت‌ های تجاری و خدماتی در میدان بهارستان صورت می گیرد.

روزشمار میدان بهارستان تهران:

۱۳ بهمن ۱۲۸۶: تجمع در مدرسه سپهسالار و قسم برای عدم خلاف مشروطه

۲۷ خرداد ۱۲۸۷: تعطیلی بازار تهران و تجمع بازاریان در بهارستان در مخالفت با محمد علی شاه قاجار

۲  تیر ۱۲۸۷: به ‌توپ ‌بستن مجلس به فرمان محمد علی‌ شاه

۲۲ تیر ۱۲۸۸: شکست نیرو های دولتی در برابر مشروطه‌ خواهان.

۲۸ مرداد ۱۲۹۵: تجمع تجار و بازاریان تهران در مسجد شاه و مسجد سپهسالار در اعتراض به احمد شاه

۱۲ تیر ۱۳۰۳: ترور میرزاده ‌عشقی مدیر مجله قرن بیستم در سه‌ راه سپهسالار در منزلش

۲ مهر ۱۳۰۴: تظاهرات زنان تهرانی

۱۵ اسفند ۱۳۲۳: تجمع دانشجویان و مردم در حمایت از بازگشت دکتر محمد مصدق به مجلس و درگیری با نظامیان

۳۰ آذر ۱۳۲۹: تجمع دانشجویان در دفاع از ملی ‌شدن صنعت نفت

۲۵ مرداد ۱۳۳۲: تظاهرات با سخنرانی دکتر فاطمی در خصوص لغو نظام پادشاهی

۲۸ مرداد ۱۳۳۲: تظاهرات در در اعتراض و حمایت از دکتر مصدق و سرپیچی ارتش از فرمان نخست ‌وزیر

۱۴ مرداد ۱۳۳۴: برگزاری جشن پنجاهمین سالگرد مشروطه با حضور ۲۵ نماینده از کشور‌های اسلامی

۵ بهمن ۱۳۵۷: تجمع صد تا ۱۵۰ هزار نفر از طرفداران قانون اساسی و سوسیال‌ دموکراسی با چند نطق و صدور قطع‌ نامه ‌ای در هفت ماده.

هتل های نزدیک به میدان بهارستان تهران

میدان بهارستان به عنوان یکی از قدیمی‌ترین میادین پایتخت از شمال به خیابان بهارستان و فخرآباد و محله دروازه شمیران، از غرب به خیابان جمهوری اسلامی، از جنوب به محله سرچشمه و از شرق به خیابان مجاهدین اسلام منتهی می‌شود. به دلیل وجود مجلس شورای اسلامی و ادارات مختلف و همچنین فروشگاه‌های بازرگانی و تجاری در این قسمت از تهران، برای اقامت مسافران زیادی که برای امور مختلف اداری، سیاسی، تجاری و … به پایتخت سفر می‌کنند، در اطراف میدان بهارستان احداث شده‌اند. اگر قصد دارید در سفر به تهران در نزدیکی میدان بهارستان اقامت داشته باشید، می‌توانید به سراغ هتل مرکزی ایران، هتل فردوسی، هتل خیام، هتل نادری نو و هتل بزرگ فردوسی بروید.

منبع: وبلاگ اقامت ۲۴