آشنایی با آداب و رسوم شهرکرد
مردم شهرکرد با پیشینه فرهنگی ارزشمند خود، مجموعه‌ای از آیین‌ها و سنت‌هایشان را حفظ کرده‌اند؛ آیین‌هایی که ریشه در تاریخ، طبیعت، باورهای دینی و سبک زندگی مردم این منطقه دارند. شناخت فرهنگ و آداب و رسوم مردم شهرکرد برای شما فرصتی ارزشمند است تا تصویری جذاب از این شهر را ببینید. در این مقاله از مجله گردشگری اقامت۲۴ قصد داریم مجموعه‌ای از مهم‌ترین آداب و رسوم مردم شهرکرد را معرفی کنیم.
فهرست این مطلب
آیین‌های مذهبی شهرکرد
آیین‌های مذهبی در شهرکرد بخش مهمی از هویت اجتماعی مردم را شکل می‌دهد. بسیاری از این رسوم نسل‌به‌نسل منتقل شده و هنوز هم در محلات، روستاها و زیارتگاه‌های آن اجرا می‌شوند. در ادامه با آیین‌های مذهبی شهرکرد آشنا می‌شوید.
مراسم خیمه‌سوزان
در ایام محرم می‌توانید مراسم خیمه‌سوزان شهرکرد را ببینید. در این مراسم مردم در دامنه کوه، خیمه‌های نمادین برپا کرده و در روز عاشورا آن‌ها را آتش می‌زنند تا واقعه عاشورا را بازآفرینی کنند. این آیین که با سوگواری، نذری‌دادن و حضور همگانی همراه است، نشان‌دهنده همبستگی اجتماعی و احترام به باورهای مذهبی مردم شهرکرد است.
مراسم طلب باران (هَل‌هَل‌هَلونَکی)
در سال‌های کم‌بارش، مردم شهرکرد با اجرای این آیین دیرینه، برای بارش باران دعا می‌کنند. در این مراسم، فردی با لباس نمادین در کوچه‌ها می‌گردد و اهالی محل با دادن آرد یا آب در این آیین مشارکت می‌کنند. این مراسم ترکیبی از باورهای دینی، کشاورزی و فرهنگی مردم است و یکی از قدیمی‌ترین آداب و رسوم در شهرکرد به شمار می‌رود.
آیین‌های نوروزی
نوروز در شهرکرد تنها یک جشن نیست، بلکه مجموعه‌ای متنوع از آیین‌های کهن است که هرسال در اسفند و فروردین اجرا می‌شوند. این مراسم نشان‌دهنده امید، نوشدن طبیعت و جایگاه خانواده در آداب و رسوم شهرکردی‌ها است. در ادامه آیین‌های نوروزی را معرفی کرده‌ایم.
نوروزخوانی
نوروزخوانی یکی از آیین‌های کهن مردمان غرب کشور است که در روزهای پایانی اسفند برگزار می‌شود. در این رسم، گروهی از نوروزخوان‌ها با لباس محلی از محله‌ها و خانه‌ها عبور کرده و با خواندن اشعاری درباره بهار، ستایش خدا، مدح پیامبر و آرزوی سالی پربرکت، نوید آمدن نوروز را می‌دهند. مردم نیز طبق سنت، به آن‌ها شیرینی، تخم‌مرغ رنگی یا هدیه‌ای کوچک می‌دهند. نوروزخوانی علاوه بر جنبه آیینی، پیوندی عاطفی بین مردم شهرکرد ایجاد می‌کند و برای خانواده‌ها یادآور سنت‌های اصیل نیاکانشان است.
چراغ‌برات
چراغ‌برات آیینی معنوی و نمادین است که در شب‌های پایانی سال در شهرکرد انجام می‌شود. در این رسم، خانواده‌ها شمع یا چراغی را به زیارتگاه‌ها و امامزاده‌های منطقه می‌برند و آن را روشن می‌کنند. اعتقاد مردم شهرکرد بر این است که این نور، برکت، حفاظت و روشنایی را در سال جدید به همراه دارد.
پخت نان کاکولی و گندم برشته
در روزهای پایانی اسفند، زنان شهرکرد نان سنتی کاکولی را با آرد محلی و ادویه می‌پزند و گندم برشته را با شاهدانه آماده می‌کنند. این رسم برای استقبال از نوروز است و به عنوان نماد برکت شناخته می‌شود.
جشن شب یلدا
یلدا در شهرکرد با دورهمی خانوادگی، خوردن آجیل محلی، قصه‌گویی و… برگزار می‌شود. آداب و رسوم شب یلدا در شهرکرد، فرصتی جذاب است تا جوانان با سنت‌های دیرینه این شهر آشنا شوند.
آیین‌های کشاورزی شهرکرد
با توجه به پیشینه روستایی و دامداری این منطقه، بخش مهمی از آداب و رسوم مردم شهرکرد با طبیعت و کشاورزی گره خورده است. جشن‌ها، دعاها و مراسم مرتبط با آغاز یا پایان فصل‌های زراعی، نشان‌دهنده نقش کشاورزی در زندگی محلی مردم شهرکرد هستند.
جشن خرمن
پس از برداشت محصولات، مردم شهرکرد جشن خرمن برگزار می‌کنند که با شکرگزاری، پخت غذاهای محلی و موسیقی بختیاری همراه است.
بهاره‌خوانی
چوپانان هنگام فرارسیدن بهار، آیینی شاد با نوازندگی نی و شعرخوانی برگزار می‌کنند. این مراسم که هنوز در مناطق روستایی شهرکرد رایج است، نشان‌دهنده اهمیت چهار فصل در فرهنگ مردم و جایگاه دامداری در آداب و رسوم شهرستان شهرکرد است.
آداب و رسوم ازدواج در شهرکرد
بسیاری از آیین‌های ازدواج، تولد و… نشان‌دهنده اهمیت پیوندهای خانوادگی در شهرکرد هستند. این مراسم ترکیبی از سنت‌های بختیاری، اقوام محلی و فرهنگ ایرانی است و بخش مهمی از آداب و رسوم مردم شهرکرد در ازدواج و زندگی خانوادگی به حساب می‌آیند.
خواستگاری و عروسی سنتی
مراسم خواستگاری و عروسی در شهرکرد آمیخته با آداب قدیمی است؛ از بردن شیرینی و هدیه تا قالیچه‌بافی عروس و ورود او با قرآن و آینه به خانه داماد همگی آیینی سنتی هستند. این آیین‌ها بخش مهمی از آداب و رسوم شهرکردی ها هستند و هنوز در بسیاری از خانواده‌ها اجرا می‌شوند.
گهواره‌بندون
در میان آداب و رسوم تولد نوزاد در شهرکرد، جشن گهواره‌بندون در مقایسه با سایر مراسم معروف‌تر است. خانواده‌ها در مراسم «گهواره‌بندون» با دعا و هدیه، آغاز زندگی نوزاد را جشن می‌گیرند. این مراسم نقش مهمی در تقویت روابط خانوادگی و انتقال فرهنگ دارد.
در شهرکرد کجا اقامت کنیم؟
در شهرکرد می‌توانید اقامتی اقتصادی و راحت را تجربه کنید. با اینکه هتل های شهرکرد چندان لوکس نیستند اما امکانات رفاهی قابل قبولی دارند. هتل‌های پارسیان و جهانگردی از بهترین هتل‌هایی هستند که در این شهر می‌توانید رزرو کنید.
صحبت پایانی
در این مقاله درباره آداب و رسوم شهرکرد صحبت کردیم که مجموعه‌ای کم‌نظیر از آیین‌های مذهبی، نوروزی، کشاورزی و خانوادگی را در خود جای داده‌اند. حضور در این مراسم یا مطالعه درباره آداب و رسوم شهرکرد برای شما تجربه‌ای عمیق را رقم می‌زند تا بتوانید روح زندگی مردم شهرکرد حس کنید. اگر آداب و رسوم دیگری از این منطقه را می‌دانید، در قسمت نظرات برای ما بنویسید.
سوالات متداول
مهم‌ترین آداب و رسوم مردم شهرکرد کدامند؟
خیمه‌سوزان محرم، طلب باران (هَل‌هَل‌هَلونَکی)، نوروزخوانی، چراغ‌برات، جشن خرمن، بهاره‌خوانی، مراسم عروسی سنتی و گهواره‌بندون.
آیا آیین‌های نوروزی شهرکرد هنوز هم برگزار می‌شوند؟
بله. نوروزخوانی، چراغ‌برات و برخی مراسم خانوادگی همچنان در محلات و روستاهای شهرکرد اجرا می‌شوند.
خیمه‌سوزان شهرکرد چه تفاوتی با شهرهای دیگر دارد؟
در شهرکرد خیمه‌ها در فضای باز و دامنه کوه نصب می‌شوند و مشعل‌زنی و آتش‌گیری خیمه‌ها با حضور گسترده مردم انجام می‌شود.
آیا گردشگران می‌توانند در آیین‌های شهرکرد شرکت کنند؟
بله. گردشگران در بسیاری از مراسم عمومی مانند نوروزخوانی، چراغ‌برات و جشن خرمن، می‌توانند شرکت کنند. اما برخی آیین‌های خانوادگی مانند گهواره‌بندون معمولا خصوصی برگزار می‌شوند.
