کوه فوجی یا دماوند؟ کدام مقصد برای کوهنوردان جذاب‌تر است؟
شاید دیدن دو برادر دوقلو چندان تعجب‌آور نباشد، اما دیدن دو کوه شبیه به هم که بسیاری از مردم آنها را در عکس‌ها اشتباه می‌گیرند، موضوعی عجیب و جالب توجه است. از این بابت برای بسیاری از عاشقان طبیعت و ماجراجویان، انتخاب صعود میان کوه دماوند در ایران یا کوه فوجی در ژاپن، به‌نوعی انتخاب بین یک کوه هم‌شکل اما در دو نقطه جغرافیایی متفاوت است. دماوند و فوجی در فرهنگ کشورشان جایگاه ویژه‌ای دارند و با زیبایی منحصربه‌فرد، گردشگران و کوهنوردان بسیاری را از تمام نقاط دنیا به سمت خود کشانده‌اند. اگر به دنبال تجربه‌ای ناب در دل طبیعت و کشف جاهای دیدنی دماوند یا چشم‌اندازهای شگفت‌انگیز فوجی هستید، مطالعه این مقاله از مجله گردشگری اقامت۲۴ می‌تواند راهنمایی ارزشمند برای شما باشد. ضمنا در مقاله‌ای جداگانه به بررسی تفاوت کوه دماوند و اورست پرداخته‌ایم که در کنار این مقاله خواندن آن خالی از لطف نخواهد بود.
فهرست این مطلب
شباهت‌ها و تفاوت‌های اصلی کوه فوجی و دماوند
درباره شباهت کوه فوجی و دوماوند باید بگوییم که هر دو آتشفشان هستند. این دو کوه در ادبیات، هنر و باورهای مردم جایگاهی نمادین دارند؛ به شکلی که دماوند در شاهنامه فردوسی به‌عنوان جایگاه اسطوره‌ای ضحاک معرفی شده و فوجی در فرهنگ ژاپن به‌عنوان کوهی مقدس شناخته می‌شود. البته فوجی و دماوند تفاوت‌هایی نیز دارند. قله دماوند با پوشش برف دائمی به‌عنوان مرتفع‌ترین کوه ایران و خاورمیانه شناخته می‌شود، در حالی که فوجی با قله‌ای مخروطی و متقارن، زیباترین کوه ژاپن به‌شمار می‌رود. دماوند با ارتفاع و ابهت خود شهرت پیدا کرده، در صورتی که مردم ژاپن زیبایی فوجی را در هارمونی و تناسب بی‌نظیر آن می‌بینند.
در اطراف کوه فوجی پنج دریاچه به نام‌های کاواگوچی، یاماناکا، سائی، موتوسو و شوجی واقع شده که به آنها “پنچ دریاچه فوجی” می گویند. در ارتفاع ۲۵۰۰ متری کوه دماوند نیز دریاچه‌هایی با نام‌های هویر و دوخواهران وجود دارند که به عنوان جاذبه‌های گردشگری محبوب ایران شناخته می شوند. کوه فوجی با ارتفاع ۳۷۷۶ متر بلندترین قله ژاپن و دومین آتش فشان بلند در جزایر آسیایی به شمار می‌رود و از طرفی کوه دماوند با ارتفاع ۵۶۱۰ متر، بلندترین قله خاورمیانه و آتشفشان بلند در آسیا است.
موقعیت جغرافیایی و شرایط آب‌وهوایی
کوه دماوند با قرارگیری در میان شهرهای شمالی کشور و نزدیکی به تهران، دسترسی مناسبی برای گردشگران و کوهنوردان داخلی و خارجی دارد. شرایط آب‌وهوایی دماوند متغیر و در برخی ماه‌های سال بسیار سرد است؛ به‌طوری که حتی در تابستان نیز بادهای شدید و سوزناک در قله می‌وزد.
کوه فوجی در جزیره هونشوی ژاپن، بین توکیو و یوکوهاما قرار گرفته است. آب‌وهوای فوجی نسبت به دماوند ملایم‌تر است و همین موضوع باعث شده تا گردشگران مبتدی، برای یک صعود با ارتفاع زیاد اما با سرمای کمتر، فوجی را انتخاب کنند. دمای هوا در کوه فوجی در طول سال و حتی در گرم‌ترین روزهای تابستان نیز از ۷ درجه سانتی‌گراد بالاتر نمی‌رود و معمولاً دمای قله با سطح زمین اختلاف ۲۲ درجه‌ای دارد. وضعیت آب‌وهوایی در کوه فوجی به‌سرعت و به‌طور ناگهانی تغییر می‌کند و می‌تواند تمام پیش‌بینی‌های هواشناسی را زیر سؤال ببرد؛ بنابراین کوهنوردان باید آماده تغییرات سریع جوی باشند.
ارتفاع و ویژگی‌های فیزیکی دو کوه
کوه دماوند با ارتفاع ۵۶۱۰ متر، بلندترین کوه ایران و خاورمیانه و یکی از نمادهای جغرافیایی کشور محسوب می‌شود. دامنه‌های دماوند پوشیده از گیاهان دارویی و برف هستند و زیستگاه مناسبی برای برخی حیوانات به شمار می‌روند. یکی از ویژگی‌های مهم دماوند داشتن چشمه‌های آب معدنی قابل شرب و درمانی است.
کوه فوجی با ارتفاع ۳۷۷۶ متر، بلندترین کوه ژاپن محسوب می‌شود. قله مخروطی و متقارن فوجی به‌قدری مشهور است که تصویر آن روی کارت‌پستال‌ها و آثار هنری ژاپن بارها تکرار شده است. از نظر ارتفاع، دماوند تجربه‌ای چالش‌برانگیزتر برای کوهنوردان حرفه‌ای ایجاد می‌کند، در حالی که فوجی بیشتر، مقصدی برای ترکیب گردشگری و صعود سبک است.
وضعیت آتشفشانی و زمین‌شناسی
کوه دماوند یک آتشفشان نیمه‌فعال است که بر اساس مطالعات زمین‌شناسی، عمر آن حدود ۳۸ هزار سال تخمین زده می‌شود. با وجود گذشت هزاران سال از آخرین فوران، هم‌چنان دودهای گوگردی و بخارهای داغ در نزدیکی قله مشاهده می‌شود که نشان‌دهنده فعالیت‌های زیرسطحی است. مطالعات زمین‌شناسی نشان می‌دهد که ساختار مخروطی و سنگ‌های آذرین دماوند در طول هزاران سال شکل گرفته و مقاومت بالایی در برابر فرسایش دارند.
در مقابل، فوجی در رده یک آتشفشان فعال طبقه‌بندی می‌شود و آخرین فوران آن به سال ۱۷۰۷ میلادی بازمی‌گردد؛ بر اساس نوشته‌های تاریخی، خاکستر این فوران حتی به شهر توکیو نیز رسید. با این حال، امروزه فوجی به جای یک تهدید طبیعی، به‌عنوان جاذبه گردشگری در سراسر جهان شناخته می‌شود.
کوه دماوند از لایه‌های تراکی‌آندزیت و سایر مواد آتشفشانی تشکیل شده و سن مخروط آن حدود ۶۰۰ هزار سال تخمین زده شده است. حجم دماوند تقریبا ۴۰۰ کیلومتر مربع برآورد شده و در حال حاضر به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین آتشفشان‌های مرکب جهان شناخته می‌شود. کوه فوجی شامل سه مخروط آتشفشانی به نام‌های کومیتاکه، کو فوجی (قدیم) و شین فوجی (جدید) است. زمین‌شناسان سن مخروط جدید فوجی را حدود ۱۰ هزار سال تخمین زده‌اند. ترکیب سنگ‌شناسی این کوه عمدتا از بازالت تشکیل شده و در مقایسه با بیشتر آتشفشان‌های ژاپن که معمولاً از آندزیت هستند، ویژگی منحصربه‌فردی دارد.
اهمیت گردشگری و مسیرهای صعود
صعود به دماوند در کارنامه بسیاری از کوهنوردان حرفه‌ای وجود دارد؛ کسانی که با وجود سختی این صعود، از پیمایش آن لذت می‌برند. مسیرهای اصلی صعود به دماوند شامل جبهه جنوبی، شمال‌شرقی، غربی و شمالی است. هر یک از این مسیرها، درجه سختی متفاوتی دارد و همین موضوع صعود را برای کوهنوردان جذاب‌تر می‌کند. دماوند برای افرادی که به دنبال ماجراجویی هستند، مقصدی پرهیجان محسوب می‌شود. راحت‌ترین مسیر صعود به کوه دماوند، مسیر آبسرد یا مسیر جنوبی از جبهه لار (روستای ناندل و منطقه آبسرد) است که به‌عنوان مسیر استاندارد و محبوب کوهنوردان شناخته می‌شود.
کوه فوجی دارای چهار مسیر اصلی به نام‌های یوشیدا، فوجی‌نومیا، سوباشیری و گوتمبا است. صعود به فوجی در مقایسه با صعود به دماوند، آسان‌تر است. مسیرهای صعود این کوه دارای ایستگاه استراحت، فروشگاه و حتی امکانات خوابگاهی هستند، به همین دلیل صعود به فوجی برای کوهنوردانی مناسب است که می‌خواهند صعودی نمادین به یک کوه مرتفع داشته باشند. راحت‌ترین مسیر صعود به کوه فوجی، مسیر یوشیداست که به‌عنوان محبوب‌ترین مسیر برای رسیدن به این قله شناخته می‌شود.
امکانات و دسترسی برای کوهنوردان
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کوه فوجی، وجود امکانات رفاهی از دامنه تا نزدیکی قله است. همین زیرساخت‌های مدرن و ایستگاه‌های مجهز، شرایط صعود را حتی برای خانواده‌ها آسان کرده است. در مقابل، دماوند امکانات محدودی دارد و کوهنوردان باید با آمادگی جسمانی و تجهیزات کامل راهی مسیر شوند. البته دماوند به‌دلیل نزدیکی به تهران و شهرهای شمالی، دسترسی آسان‌تری نسبت به فوجی دارد. هم‌چنین، وجود آب‌گرم‌های درمانی و جاهای دیدنی مختلف، این منطقه را به یک مقصد کامل گردشگری تبدیل کرده است.
صحبت پایانی
اگر اهل خطر، جسارت و هیجان در ارتفاع ۵۶۱۰ متری هستید، بی‌شک باید بار سفر ببندید و دماوند را از نزدیک ببینید و به قله آن صعود کنید؛ تجربه‌ای که در کمتر نقطه‌ای از جهان نصیب یک کوهنورد می‌شود. اما اگر به‌دنبال صعودی آسان‌تر همراه با امکانات رفاهی و منظره‌ای متقارن و بی‌نظیر هستید، فوجی انتخاب ایدئال برای شما خواهد بود. در نهایت، هر دو کوه برای علاقه‌مندان به کوهنوردی و گردشگری مقصدی خاص محسوب می‌شوند. انتخاب میان فوجی یا دماوند بیش از هر چیز به روحیه و سبک سفر شما بستگی دارد.
سوالات متداول
آیا کوه دماوند و فوجی دو آتشفشان فعال هستند؟
دماوند نیمه‌فعال و فوجی فعال است، اما فوران‌های آنها در زمان‌های گذشته رخ داده و فعالیت فعلی بیشتر شامل بخارهای گوگردی و حرارت زیرسطحی است.
ارتفاع دماوند و فوجی چقدر است و کدام بلندتر است؟
دماوند با ۵۶۱۰ متر بلندترین کوه ایران و خاورمیانه است، در حالی که فوجی ۳۷۷۶ متر ارتفاع دارد و بلندترین کوه ژاپن محسوب می‌شود.
راحت‌ترین مسیر صعود به دماوند و فوجی کدام است؟
مسیر آبسرد (جبهه جنوبی) برای دماوند و مسیر یوشیدا برای کوه فوجی هر دو به‌عنوان مسیرهای استاندارد و آسان برای کوهنوردان شناخته می‌شوند.
آب و هوای این دو کوه چه تفاوتی دارد؟
دمای قله فوجی حتی در تابستان به ندرت بالای ۷ درجه سانتی‌گراد می‌رود و وضعیت جوی آن به سرعت تغییر می‌کند. دماوند نیز دارای دمای پایین و تغییرات ناگهانی هواست، اما اختلاف دما با سطح زمین بیشتر از فوجی است.
صعود به قلمه دماوند آسان‌تر است یا فوجی؟
صعود به کوه فوجی با توجه به ارتفاع کمتر و امکانات رفاهی بیشتر، راحت‌تر است اما مسیر دسترسی به دماوند با توجه به اینکه در اطراف تهران قرار گرفته، آسان‌تر است.
