مسجد امام اصفهان ( مسجد شاه اصفهان ) : معرفی و تصاویر

مسجد امام یا مسجد شاه اصفهان، یکی از مساجد جامع بسیار مهم در تاریخ معماری ایران می باشد که در ضلع جنوبی میدان نقش جهان اصفهان و در محدوده دولتخانه صفوی قرار گرفته است. این مسجد یکی از شاهکار های قرن یازدهم هجری قمری و مهمترین مسجد دوره صفویه در شهر اصفهان است که هم به لحاظ عظمت معماری و هم کثرت تزیینات، حائز اهمیت می باشد. مسجد امام اصفهان که در ضلع جنوبی میدان امام قرار دارد، در سال ۱۰۲۰ هجری، به فرمان شاه‏ عباس اول، در بیست و چهارمین سال سلطنت وی شروع به ساخت شده و تزئینات و الحاقات آن در دوره جانشینان او به اتمام رسیده است. معمار مهندس آن، استاد علی اکبر اصفهانی و ناظر ساختمان، محب علی بیک الله بود و خوشنویسانی چون علیرضا عباسی، عبدالباقی تبریزی، محمد رضا امامی و محمد صالح امامی در آن کتیبه ‌نگاری کرده ‌اند.

بیشتر بخوانید : “جاهای دیدنی اصفهان“

به منظور تزیین میدان بزرگ، در سال ۱۰۲۵ هجری قمری، در حالی که هنوز کار پی ریزی قسمت های دیگر مسجد ادامه داشت، سردر نفیس کاشی کاری معرق، برای درب ساختمان این مسجد، بنا نهاده شد. کتیبه سردر مسجد به خط ثلث علیرضا عباسی، نگاشته شده و حاکی از آن است که شاه عباس این مسجد جامع را از مال خالص خود بنا کرده و ثواب آن را به روح جد اعظم خود، «شاه طهماسب» اهدا  نموده است. در ذیل این کتیبه، به خط محمدرضا امامی، کتیبه دیگری نصب شده که به موجب آن، از مقام معماری و مهندسی معمار مسجد جامع جدید اصفهان، یعنی استاد علی اکبر اصفهانی و ناظر ساختمان، محب علی بیک الله، تجلیل شده است.

در دو زاویه جنوب غربی و جنوب شرقی، دو مدرسه به طور قرینه قرار دارد که مدرسه زاویه جنوب شرقی، که حجره هایی نیز برای سکونت طلاب دارد، مدرسه ناصری و مدرسه زاویه جنوب غربی را سلیمانیه نامیدند. در مدرسه جنوب غربی مسجد، قطعه سنگ ساده ای به شکل شاخص، در محل معینی تعبیه شده است که ظهر حقیقی اصفهان را در چهار فصل سال نشان می دهد و محاسبه آن را شیخ بهائی دانشمند، فقیه و ریاضیدان معروف عهد شاه عباس، انجام داده است.

بیشتر بخوانید : “میدان نقش جهان اصفهان“

ارتفاع گنبد عظیم مسجد امام، ۵۲ متر، ارتفاع مناره های داخل آن ۴۸ متر و ارتفاع مناره های سردر آن در میدان نقش جهان ۴۲ متر است. از نکات جالب این مسجد، انعکاس صوت در مرکز گنبد بزرگ جنوبی آن است .

این مسجد دارای دو شبستان قرینه در اضلاع شرقی و غربی صحن است. شبستان شرقی این مسجد، بزرگتر، اما ساده و بی تزیین است، در حالی که شبستان غربی کوچکتر بوده اما تزییناتی با کاشی های خشت هفت رنگ دارد و محراب آن نیز از زیباترین محراب های مساجد اصفهان است.

قطعات بزرگ سنگ های مرمر یکپارچه و سنگاب های نفیس، مخصوصا سنگاب نفیس شبستان غربی گنبد بزرگ ، از دیدنی های جالب این مسجد بی نظیر می باشد.

این مسجد شاهکاری جاویدان از معماری، کاشیکاری و حجاری ایران در قرن یازدهم هجری است و آخرین تاریخ های ثبت شده در مسجد، سال ۱۰۷۷ هجری قمری یعنی آخرین سال سلطنت شاه عباس دوم و ۱۰۷۸ هجری یعنی اولین سال سلطنت شاه سلیمان و نیز سال ۱۰۹۵ هجری قمری است که معلوم می شود اتمام تزیینات و الحاقات مسجد، در دوره جانشینان شاه عباس اول انجام پذیرفته است. مسجد امام اصفهان، در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۰۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

منبع : وبلاگ اقامت ۲۴