سرو ابرکوه یزد، کهنسال ترین موجود زنده جهان

منطقه مرکزی ایران، به خصوص استان یزد، به دلیل وجود بناهای تاریخی و قدمت کهن این منطقه که برخی آن را به سلیمان پیامبر، ضحاک، اسکندر مقدونی و ابراهیم پیامبر نسبت داده‌اند، همواره یکی از اهداف گردشگری و مقصد سفرهای هم‌وطنان و گردشگران خارجی بوده است.

یکی از بهترین جاهای دیدنی یزد را بدون شک می‌توان وجود کهن‌سال‌ترین موجود زنده دنیا در این منطقه دانست که وبلاگ اقامت ۲۴ این پیر استوار را برای شما معرفی می‌کند.

درخت سرو ۴۵۰۰ ساله در شهر ابرکوه واقع در استان یزد، پیرترین موجود زنده دنیاست و گردشگران داخلی و خارجی زیادی برای بازدید از آن به این استان سفر می‌کنند.

ابرکوه یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران بوده که در مرکز کشور و در محدوده استان یزد واقع‌شده و آثار باستانی بسیار زیادی از روزگاران گذشته در این مکان وجود دارد که این آثار، نشان از وجود تمدنی کهن در این منطقه است و سرو کهن‌سال نیز نشانی بر این ادعاست.

چندی پیش، دانشمندانی از ژاپن و روسیه، پس از بازدید از سرو ابرکوه، عمر آن را تا هشت هزار سال برآورد کردند، اما الکساندر روف، دانشمند روسی، عمر این درخت را میان چهار تا چهار هزار و ۵۰۰ سال برآورد کرده است.

حمدالله مستوفی هم در کتاب «نزهت‌القلوب» که در سال ۷۴۰ هجری قمری تألیف شده، درباره این سرو آورده است: «آنجا سروی است که در جهان شهرتی عظیم دارد. چنانچه سرو کشمیر و بلخ شهرتی داشته و اکنون این از آن‌ها بلندتر و بزرگ‌تر است».

مقاله مرتبط : “زیباترین بادگیر ایران در خانه آقازاده ابرکوه یزد“

حتی برخی مورخان پا را فراتر نهاده و معتقدند نهال این درخت را «یافث»، پسر نوح کاشته است.

اختلاف‌نظر بسیار درباره چند هزار ساله بودن سن این درخت، نمی‌تواند از اهمیت این جاذبه گردشگری و از شگفت‌انگیزی کهن‌سال‌ترین موجود زنده دنیا بکاهد.

سرو ۴ هزار ساله ابرکوه را اگر مسن‌ترین موجود زنده جهان بنامیم، چندان به بیراهه نرفته‌ایم، زیرا در ایران باستان، کاشتن درخت از اهمیت بسیار بالایی در طبقات مختلف جامعه برخوردار بوده است همچنان‌که در نگاره‌ها و آثار باستانی مانند حجاری‌های دوره هخامنشی در تخت جمشید، نماد درخت و به‌طور خاص، سرو آورده شده است.

«گویند زرتشت، چون موسم اسپند به ابرکوه رسید، با دست خود بذر سرو بر این دشت فشاند و بر مردمان نوید داد که درختی در آن میان بماند تا ببیند درفش، فرزندش، بهرام، پادشاه صبح دم رستاخیز را کویر ابرکوه را که درمی‌نوردی، به پیرترین ساکن کویرهای جهان خواهی رسید».

سرو نماد زایش و زندگی در فرهنگ اصیل ایرانی

در فرهنگ زرتشتیان آمده است: سرو به دلیل آن‌که درختی همیشه‌سبز است، همواره در ایران اهمیت خاصی داشته است و سرو چهار هزار ساله ابرکوه نیز که آن را سرو زرتشت می‌نامند، نمادی از همین امر به شمار می‌رود.

غیر از نگاره‌ها و حجاری‌ها، در پارچه‌بافی‌ها هم به‌گونه‌ای گیاه، درخت و همان سرو خمیده که بعدها در فرهنگ ایرانی ترمه نامیده شده، دیده می‌شود.

سرو ابرکوه در دیگر هنرهای ایرانی نیز به چشم می‌خورد. مینیاتور، بهترین مجال برای شناسایی این درخت کهن‌سال است که به شکلی منحصر به‌ فرد در آثار هنرمندان این مرز و بوم جلوه کرده است.

این نگین سبز کویر ایرانیان، در تمام جهان به‌عنوان نمادی از زندگی و زیبایی معرفی‌شده است.

مسیر رسیدن به سرو ابرکوه

شهرستان ابرکوه بین یزد و شیراز قرار دارد. وارد اتوبان یزد-شیراز شده واز خروجی تفت به سمت این شهر بروید. پس از عبور از تفت، اسلامیه و دهشیر به شهرستان ابرکوه در جنوب غربی یزد خواهید رسید که از آن‌جا می‌توانید با توجه به تابلوهای راهنما به محل سرو ابرکوه دسترسی پیدا کنید.

جاذبه‌های دیگر ابرکوه

در شهرستان زیبای ابرکوه دیدنی‌های تاریخی دیگری نیز وجود دارند. از جاذبه‌هایی که می‌توان در این شهرستان نام برد، گنبد عالی، مسجد جامع ابرکوه، گنبدخانه، یخچال خشتی، خانه صولت، آرامگاه عزیز الدین نسفی و خانه آقازاده و بادگیر آن، هستند.

نگین سبز کویر ایران در انتظار مسافران

پیرترین موجود زنده دنیا با ۲۵ متر ارتفاع، ۱۸ متر محیط و ۱۱٫۵ متر اندازه دور تنه در قلب ایران به‌آرامی زندگی می‌گذراند و با اقداماتی نظیر آفت کشی و آزادسازی حریم این سرو تاریخی که از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد صورت گرفته است، اکنون این درخت کهن‌سال به‌راحتی می‌تواند نفس بکشد.

نگین سبز کویر ایران، این روزها به بار نشسته تا در عین کهن‌سالی، نشانه دیگری از زایش و باروری به نمایش بگذارد.

در سال‌های اخیر اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان یزد تمهیدات لازم از جمله حصارکشی، مبارزه بیولوژیک، نصب صاعقه‌گیر و کمک‌ گرفتن از متخصصان خارجی را برای حفظ و احیای سرو ابرکوه فراهم کرده است. این درخت کهن‌سال که به‌عنوان یکی از آثار ملی با شماره سه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است، در صحت و سلامت، در قلب شهر ابرکوه استان یزد، آماده میزبانی از مسافران و گردشگران است.

در واقع این سرو زیبا و سبز، نشانی ارزشمند از تاریخ این سرزمین است. شاید حتی باید گفت بسیاری از ماجراهای تاریخی و سرشار از شگفتی که بر این خاک و بوم گذشته است در بند بند وجود این سرو عزیز نهفته است. و حالا پس از گذر تمام این سال‌ها سرو پر ماجرا همچنان زنده است و همچنان نفس می‌کشد و باز هم تاریخ دوره و روزگار ما را برای آیندگانی دیگر ثبت و ضبط می‌کند. حضور و وجود این سرو تماشایی اندک بودن عمر آدمی را نسبت به سایر موجودات هستی به طرز شگفت‌آوری به نمایش می‌گذارد. ما انسان‌ها بسیار کوتاه زندگی می‌کنیم. پس چقدر بهتر خواهد بود که بیشتر و بیشتر قدر این زندگی کوتاه اما زیبا را بدانیم. ضمن اینکه اگر فکر کنیم که عمر ما چقدر می‌تواند از سرو کوتاه‌تر باشد؛ شاید بیشتر به طبیعت و اجزایش احترام بگذاریم و کمتر مورد آسیب و آزار قرارش دهیم. البته پر واضح است که ما انسان‌ها نیز عضوی یا جزئی از همین طبیعت وسیع و عمیق هستیم. طبیعتی که هر گوشۀ آن جلوۀ نابی از خلقت است.

منبع : وبلاگ اقامت ۲۴