روز خلیج فارس، یادآوری اهمیت ثروتی ملی

امروز ۱۰ اردیبهشت، روز خلیج فارس و سالروز اخراج پرتغالی ها از تنگه هرمز است. خلیج فارس پس از خلیج مکزیک و خلیج هادسون، سومین خلیج بزرگ جهان به شمار می آید. مساحت این خلیج حدود ۲۳۷۴۷۳ کیلومتر مربع است.

این روز در تاریخ ایران روز بسیار مهمی است. سال ۱۶۲۱ میلادی در چنین روزی، شاه عباس صفوی با کمک انگلیسی‌ها توانست هرمز را از چنگ پرتغالی‌ها درآورد، تا همیشه به خاطر این اقدامش از او به نیکی یاد شود.

اما این روز در سال‌های اخیر شرایط دیگری پیدا کرده است. وجه اهمیت تاریخی این روز تحت شعاع تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی و دولت قرار گرفته است. تصمیم بر این شد که ۱۰ اردیبهشت را به روز ملی خلیج فارس بدل کند.

سواحل زیبای خلیج فارس در جنوب ایران، چشم اندازی خاطره انگیز برای مسافران از ایران و سایر کشورها است. خلیج فارس به واسطه تنگه هرمز، به آب های آزاد و دریای عمان ارتباط پیدا می کند.

در این مطلب از مجله گردشگری اقامت ۲۴ قصد داریم به معرفی کامل خلیج همیشه فارس بپردازیم.

اهمیت خلیج فارس

روز خلیج فارس، شاید بهترین بهانه برای یادآوری اهمیت این منطقه و تلاس برای حفاظت بیشتر از آن باشد. وجود منابع عظیم نفت و گاز، امکان صیادی و همچنین دسترسی به آب های آزاد موجب شده، تا کشورهای ساحلی خلیج فارس، از موهبتی بی نظیر برخوردار شوند. از سوی دیگر پارک های ساحلی و مناطق حفاظت شده، از محبوب ترین جاذبه های دیدنی سواحل خلیج فارس است. سواحل صخره ای نیز از دیگر دیدنی هایی هستند که گردشگران بسیاری را مجذوب خود کرده است.

محافظت از خلیج فارس

روز خلیج فارس را بهانه می کنیم تا به خاطر آوریم مجاورت با این منطقه، ثروت عظیمی را در اختیار ما قرار داده که باید قدر آن را بدانیم و بیشتر از آن محافظت کنیم. ورود آلاینده ها از کشتی های نفتی و تجاری و فاضلاب شهرهای ساحلی، خلیج فارس را تبدیل به یکی از آلوده ترین مناطق دریایی جهان کرده است. امروزه یکی از اصلی ترین مباحث توسعه پایدار، حفظ محیط زیست است. خلیج فارس به عنوان منطقه ای ارزشمند و ثروتی ملی، نیازمند توجه بیشتری است. رفع این مسئله نیازمند گسترش روابط و همکاری های کشورهای حاشیه خلیج فارس است.

تاریخچه خلیج فارس

خلیج تا ابد فارس سومین خلیج بزرگ جهان است که به خاطر موقعیت جغرافیایی خود در طول تاریخ همواره نامش بر سر زبان‌ها بوده است و مردم تمام جهان آن را با نام خلیج فارس یا دریای پارس می شناسند. قدیمی ترین اسناد موجود درباره خلیج فارس به کتاب های باقیمانده از یونان باستان بر می گردد.

یونانی ها و مورخانشان در این کتاب ها با نام “پرسیکوس سینوس” که به معنی “خلیج فارس” است از این آبراهه یاد می کنند و تکرار همین نام باعث می‌شود که بسیاری از نقشه های باقیمانده از اروپائیان قرن‌ها بعد نیز با همین نام از خلیج فارس یاد کنند.
بر اساس نوشته‌های مورخان یونانی مانند هرودت (۴۸۴ – ۴۲۵ ق.م) کتزیاس (۴۴۵ – ۳۸۰ ق.م)، گزنفون (۴۳۰ – ۳۵۲ ق.م) استرابن (۶۳ ق.م – ۲۴ م) که پیش از میلاد مسیح می‌زیسته‌اند؛ یونانیان نخستین ملتی هستند که به این دریا نام پرس و به سرزمین ایران پارسه، پرسای، پرس‌پولیس یعنی شهر یا مملکت پارسیان داده‌اند.

دیدنی‌ترین مناطق سواحل جنوبی ایران

جنوب ایران جاهای دیدنی، سواحل جذاب و مناطق حفاظت شده کم ندارد. به بهانه روز خلیج فارس برخی از آنان را در این بخش، به معرفی کرده ایم:

ساحل بندر امام حسن

در خلیج فارس سواحل و بنادر کوچک و بزرگ زیادی وجود دارد که هر یک از آن‌ها دارای ویژگی‌های منحصر‌به‌‌خود هستند. یکی از این سواحل و بنادر، ساحل امام حسن بوشهر است. این ساحل در ۱۵ کیلومتری بندر دیلم واقع شده است. این بندر در گذشته بسیار پر رونق و از نظر تجارت و بازرگانی مهم بوده است.

تماشای ساحل بکر و زیبای امام حسن بوشهر شما را غرق در آرامش خواهد کرد. به طوری که متوجه گذر زمان نخواهید شد. دقت داشته باشید که در این منطقه هیچ هتلی وجود ندارد و برای اقامت می‌توانید سوئیت کرایه کرده یا در کنار ساحل چادر بزنید. در کنار ساحل امام حسن طرح و مناطق مشخصی برای شنا وجود ندارد، به همین دلیل باید با احتیاط وارد آب شوید.

ساحل بنود عسلویه

ساحل بنود عسلویه از سواحل صخره‌ای و ماسه‌ای جنوب کشور است. این ساحل در جنوبی ترین قسمت استان بوشهر، در مجاورت با روستای بنود عسلویه واقع شده است. بهترین زمان سفر به روستای بنود و گردش در ساحل زیبای آن از پاییز و زمستان آغاز شده و تا اوایل بهار ادامه دارد. اگر به کمپینگ علاقه‌مند هستید، می‌توانید چادر خود را در منطقه‌ای امن برپا کرده و آتش روشن کنید.

ساحل بندر حماد

بندر تاریخی حماد، در شمال شهر دیلم قرار گرفته است. این بندر دارای پیشینه ای طولانی است که به دوره ساسانیان بازمی گردد. در سواحل این منطقه می توانید به راحتی جانورانی مانند خرچنگ های رنگی، صدف، گوش ماهی و حلزون را از نزدیک ببینید.

این بندر با حدود ۲ کیلومتر طول و ۵۰۰ متر عرض در کنار دیگر جزیره هایی مانند مغدر و مورو واقع شده و محلی برای رشد گیاهانی چون اوکالیپتوس، بید، انجیر و… است.

منطقه حفاظت شده مند

مُند، منطقه ای جلگه ای و کویری است. این ساحل دیدنی، از مهم ترین زیستگاه های آهو به شمار می آید. همچنین حیوانات دیگری از جمله فلامینگو، چکاوک، خرگوش، روباه، گراز، گرگ، کفتار، زنبورخوار، دراج و پرستوی دریایی نیز در این ناحیه زندگی می کنند.

ساحل نایبند بوشهر

ساحل نایبند بوشهر از مناطق حفاظت شده جنوب ایران است. این منطقه جدود ۴۴ سال پیش برای مراقبت و حفظ گونه‌های جانوری و گیاهی، تحت حفاظت قرار گرفت. مساحت ساحل نایبند بوشهر حدود ۱۹۵۰۰ هکتار است که اغلب گردشگران این منطقه را به عنوان تنها پارک ملی دریایی ایران می‌شناسند. در مورد منطقه حفاظت شده نایبند داستان ناراحت کننده‌ای مبنی بر رها شدن پس آب‌های سمی منطقه پارس جنوبی عسلویه وجود دارد.

منطقه حفاظت شده حرا و تالاب خور خوران

منطقه حفاظت شده حرا، در میان جزیره قشم و استان هرمزگان قرار گرفته است. این منطقه دارای درختانی است که خاصیت تصفیه آب دریا را دارند. این درختان آب دریا را جذب نموده و نمک آن را دفع می کنند. علاوه بر این، به دلیل مساعد بودن شرایط اقلیمی، منطقه حرا زیستگاه مناسبی برای انواع پرندگان، نرم تنان، سخت پوستان و ماهیان است. فعالیت‌های اکوتوریستی مانند ماهی گیری و قایق رانی از جذابیت های منطقه حرا است.

ساحل جزیره هندورابی

از جزایر جذاب و زیبای خلیج فارس می‌توان به جزیره هندورابی اشاره داشت. این جزیره در حد فاصل جزیره کیش و جزیره لاوان قرار دارد و وسعت آن حدودا ۲۳ کیلومتر مربع است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، این جزیره حدود ۱۰۰ نفر جمعیت دارد. جالب است بدانید که در سال ۱۳۸۹ جزیره هندورابی به همراه جزایر فارور کوچک و بزرگ به محدوده منطقه آزاد کیش اضافه شدند.

ساحل این جزیره شنی بوده و از جاذبه‌های معروف و محبوب آن به شمار می‌رود. بدون شک با قدم زدن و تماشای دریای بی‌کران و محیط بکر جزیره هندورابی غرق در آرامش خواهید شد. آب اطراف این ساحل بسیار زلال و شفاف است، به طوری که می‌توانید صخره‌های مرجانی زیر دریا را به وضوح مشاهده کنید.

جمع بندی مطالب

روز خلیج فارس، روزی بسیار مهم در تاریخ کشور ما به شمار می رود. این خلیج سومین خلیج بزرگ دنیا بوده و یکی از مهم ترین نقاط  سیاسی و اقتصادی کشورمان ایران به شمار می‌آید. در چنین روزی پرتقالی ها برای همیشه از این خلیج توسط شاه عباس صفوی خارج شدند. شورای عالی انقلاب فرهنگی و دولت هم این روز را به نام روز خلیج فارس در تقویم به ثبت رسانده است. این منطقه علاوه بر اهمیت اقتصادی و سیاسی خود دارای مناطقی جداب و دیدنی برای گردشگران است. پارک های ساحلی و مناطق حفاظت شده، از محبوب ترین جاذبه های دیدنی سواحل خلیج فارس است. 

سؤالات متداول