مسجد جامع وان؛ بزرگترین مسجد شمال شرق ترکیه

مسجد جامع وان یا اولو وان مسجد (به زبان ترکی: Van Ulu Camii)، بنایی است که در جنوب شهر وان ترکیه قرار دارد. قدمت این سازه به قرن چهاردهم میلادی برمی‌گردد و عظمت معماری اسلامی را در دوران سلجوقی نشان می‌دهد. مسجد جامع وان ترکیه از یک دیوار قدیمی و یک مناره در گوشه شمال غربی آن تشکیل می‌شود. هر چند که این مسجد تا حد زیادی تخریب شده، اما باستان‌شناسان بر این باور هستند که مسجد وان در گذشته، ساختمانی مربع شکل داشته و در وسط آن مناره‌ای بلند قرار داشت. این مسجد از جاهای دیدنی وان محسوب می‌شود زیرا با وجود ساختمان ویرانه‌اش، خرابه‌های آن داستانی از دوران‌ باشکوه قدیم را روایت می‌کند. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری اقامت۲۴ با این جاذبه گردشگری بیشتر آشنا می‌شوید.

معرفی مسجد جامع وان 

مسجد جامع وان، کهن‌ترین بنای اسلامی شهر قدیم وان در شرق ترکیه است و یادگاری ارزشمند از شکوه معماری سلجوقی به‌شمار می‌رود. پژوهش‌های تاریخی نشان می‌دهد ساخت آن به قرن دوازدهم و دوران فرمانروایی خاندان سوکمن برمی‌گردد؛ هرچند روایت‌هایی از ساختن این مسجد در سده‌های چهاردهم و پانزدهم نیز وجود دارد. این مسجد روزگاری یکی از مراکز مذهبی و اجتماعی شهر بود و با سنگ‌چینی‌های مستحکم و نقش‌ونگارهای ساده اما باشکوه شناخته می‌شود. مسجد جامع در وان پس از ویرانی در زلزله ۱۸۴۴، به حال خود رها شد و تنها بخشی از سازه آن به‌ جای مانده، اما همین ویرانه‌ها روایتی از تاریخ گذشته هستند. مسجد جامع وان امروز به‌عنوان قدیمی‌ترین اثر معماری ترکی در وان، تاریخ پر فرازونشیب این منطقه را روایت می‌کند. طرح این مسجد شامل یک محراب و یک حیاط، با بقایای مناره‌ها و دیوارهایی از دوره‌های مختلف می‌شود.

مسجد جامع وان ترکیه کجاست؟ 

مسجد جامع وان در غرب شهر وان و بخش جنوبی مجموعه تاریخی وان قدیم قرار دارد و بخشی از یک منطقه تاریخی بزرگ با بقایای تمدن‌های مختلف است. از آنجا که این مسجد در قلب بافت تاریخی وان واقع شده، گردشگران در بازدید از بناهای تاریخی دیگر نیز می‌توانند به دیدن این سازه قدیمی بروند.

آدرس: غرب وان، مسیر اسکی کال، بخش جنوبی مجموعه تاریخی وان قدیم

چطور خودمان را به مسجد جامع وان برسانیم؟ 

برای رسیدن به مسجد جامع وان ترکیه، ابتدا باید خود را به شهر وان در شرق ترکیه برسانید. نزدیک‌ترین فرودگاه به این مسجد، فرودگاه وان (Van Ferit Melen Airport) نام دارد که روزانه پروازهای داخلی و برخی پروازهای بین‌المللی را دارد. از این فرودگاه می‌توانید با تاکسی یا خودرو کرایه‌ای به مرکز شهر بروید. مسیر دسترسی اصلی به مسجد وان ترکیه از طریق جاده اسکی‌کال (Eski Kale Yolu) می‌گذرد که به راحتی می‌توانید از آن عبور کنید. اگر در شهر وان اقامت دارید، استفاده از تاکسی، خودرو شخصی یا حتی حمل‌ونقل عمومی، گزینه‌های مناسبی برای رسیدن به این مسجد تاریخی هستند. با توجه به موقعیت مسجد جامع در بافت تاریخی شهر وان، پیشنهاد می‌کنیم پیاده‌روی کوتاهی در اطراف مجموعه تاریخی داشته باشید تا علاوه بر مسجد، بناها و چشم‌اندازهای تاریخی دیگر این منطقه را هم بتوانید مشاهده کنید. 

لوکیشن مسجد جامع وان روی نقشه

اطلاعات بازدید از مسجد جامع وان

برای بازدید از مسجد جامع وان محدودیت زمانی ندارید. شما می‌توانید از این بنای تاریخی به‌صورت ۲۴ ساعته و بدون پرداخت ورودی بازدید کنید. کافی است خود را به مسیر اسکی‌کال برسانید تا در کنار ویرانه‌های قلعه وان، با چند قدم پیاده‌روی به فضای آرام و پررمز‌وراز این مسجد وارد شوید. برای بازدید از مسجد قدیمی وان به اطلاعات زیر توجه کنید:

• ساعت کاری: ۲۴ ساعته
• قیمت بلیط: رایگان

بهترین زمان بازدید از مسجد جامع وان ترکیه 

بهترین زمان سفر به وان در ترکیه، فصل بهار و اوایل پاییز است زیرا هوایی مطبوع و آسمانی صاف دارد. در این دو فصل، دمای هوا برای پیاده‌روی در اطراف مجموعه تاریخی و عکاسی از نماهای زیبا و حیاط مسجد مناسب خواهد بود. اگر قصد بازدید از مسجد جامع وان را دارید، به خاطر داشته باشید که بازدید از آن در ماه‌های سرد زمستان یا گرمای شدید تابستان مناسب نیست، زیرا شرایط جوی می‌تواند لذت گشت‌وگذار را در این منطقه کم کند. هم‌چنین صبح‌های زود یا اواخر بعدازظهر (غروب آفتاب) زمان‌های مناسبی برای تماشای نور طبیعی روی نمای این مسجد هستند.

ویژگی‌های کلی مسجد جامع وان 

مسجد جامع در شهر وان باقیمانده‌ای از دوران سلجوقی بوده که حتی در دل ویرانه‌هایش هم می‌شود، شکوه گذشته را دید. پایه‌ مناره‌ این مسجد چهارگوش و بدنه‌ی استوانه‌ای آن نگاه هر رهگذری را به خود جذب می‌کند. دیوارهای سنگی و گچ‌بری‌های جامانده، طرح‌های هندسی خاصی را به نمایش می‌گذارند که یادگاری از هنر دستان معماران قرن‌های دوازدهم تا چهاردهم است. مسجد وان با ویژگی‌های قابل توجهی مانند حکاکی‌های سنگی پیچیده و یک گنبد مرکزی بزرگ، تاثیر معماری سلجوقی را نشان می‌دهد. طبق نظر کارشناسان معماری احتمالا این مسجد، طاق‌های گنبدی شکلی داشته است.

تاریخچه مسجد جامع وان 

تاریخ دقیق ساخت این مسجد مشخص نیست، اما بیشتر باستان‌شناسان براین باور هستند که در طول قرن‌های ۱۲ تا ۱۴ ساخته شده است. طبق برخی اسناد، زمان ساخت مسجد جامع وان ترکیه به اواخر قرن چهاردهم و دوران قرایوسف قراقویونلو (۱۳۸۹–۱۴۰۰ میلادی) برمی‌گردد، اما برخی مورخان، آغاز ساخت این بنا را متعلق به حکومت اهلاتشاه در قرن دوازدهم می‌دانند. سبک معماری و تزئینات هندسی این مسجد، ریشه‌های پررنگ سلجوقی را نشان می‌دهد. با توجه به دست‌نوشته‌های جهانگرد عثمانی معروف به نام «اولیا چلبی»، مسجد وان در سال ۱۵۳۴ میلادی به فرمان سلطان سلیمان مرمت شد و به همین دلیل بسیاری از افراد آن را با نام «مسجد سلیمان هان» یا «مسجد سلیمان خان» (Süleyman Han Mosque) می‌شناسند.

کاربرد مسجد جامع وان در طول تاریخ 

شاید قبل از رفتن و دیدن مسجد جامع، خوب است بدانید که این مسجد در گذشته تنها مکانی برای عبادت و پرستش نبوده و به عنوان مکتب‌خانه‌ای برای آموزش علوم دینی و دیدار علما و علاقه‌مندان به دروس مذهبی نیز کاربرد داشته است. حجره‌هایی که داخل این مسجد تعبیه شده‌اند، تدریس و حضور شاگردان و علما را نشان می‌دهد. هم‌چنین مسجد جامع وان در طول تاریخ، فراتر از یک عبادتگاه مذهبی، نقش‌ موثری در زندگی اجتماعی و فرهنگی مردم منطقه ایفا می‌کرد. امروزه توریست‌های داخلی و خارجی به این مسجد مراجعه می‌کنند تا با معماری اسلامی دوره سلجوقیان و قراقویونلوها و تاریخ کهن وان آشنا شوند. به طور کلی مسجد جامع وان عبادتگاه و موزه‌ای از تاریخ، فرهنگ و هنر این منطقه محسوب می‌شود. این مسجد علاوه بر ارزش معنوی، به عنوان موزه و جاذبه گردشگری توانسته سهم مهمی در توسعه صنعت گردشگری وان داشته باشد.

جاهای دیدنی نزدیک مسجد جامع وان

مسجد جامع وان در قلب شهر قدیمی وان قرار دارد و اطراف آن جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی به چشم می‌خورد. بازدیدکنندگان می‌توانند در حین گشت‌وگذار، با فضایی قدیمی و باستانی آشنا شوند که ردپای معماری سنتی و زندگی گذشتگان را به نمایش می‌گذارد. در ادامه، برخی از مهم‌ترین جاهای دیدنی نزدیک مسجد جامع وان را معرفی خواهیم کرد تا برنامه بازدیدتان کامل‌تر شود.

• موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی وان یا موزه وان
• قلعه وان

رستوران های نزدیک مسجد جامع وان

شاید اگر بگوییم، سفر به شهر تاریخی وان و بازدید از مسجد جامع وان تنها تجربه‌ای از معماری و فرهنگ نیست، بلکه فرصتی برای چشیدن طعم‌ها و غذاهای محلی خوشمزه این منطقه است، بیراه نگفته باشیم. در خیابان‌های اطراف این مسجد و البته در سراسر شهر، رستوران‌هایی وجود دارند که انواع غذاهای سنتی و بین‌المللی را سرو می‌کنند. به یاد داشته باشید، اغلب رستوران های وان از صبح زود برای صبحانه‌ تا آخر شب برای وعده شام سرویس‌دهی دارند. غذاهای وان در رستوران‌های این شهر، طعمی متفاوت از غذاهای ترکی دارند. به‌طور مثال، «کله‌دوش» (Keledoş) که برای تهیه آن نخود فرنگی، عدس، ترب و بلغور را در ظروف جداگانه پخته و با پیاز برشته مخلوط می‌کنند و یا انواع کباب‌ها مانند آدانا، دونر و بسیاری از غذاهای دیگر طعمی خاص دارند. در ادامه برخی از غذاخوری‌های اطراف مسجد وان را مشاهده می‌کنید:

• رستوران کاروانسرا
• رستوران Huzur
• رستوران Ahtamara Kahvalti Salonu
• کافه رستوران گریل
• رستوران Mahar-et Izgara
• کافه رستوران Q826
• رستوران Birkoc Lokantasi
• رستوران Tombul Baba Ocakbasi

هتل های نزدیک مسجد جامع وان

اگر دوست دارید در سفر به وان، حال‌وهوای تاریخی مسجد جامع را از نزدیک حس کنید، اقامت در هتل‌های اطراف این بنا بهترین انتخاب برای شما خواهد بود. شما می‌توانید به هتل‌هایی که در نزدیکی مسجد وان قرار دارد، اقامتی راحت را تجربه کنید و هم‌چنین به دریاچه وان هم نزدیک باشید. برای اینکه هزینه‌های رزرو هتل های وان کمتر شود، سراغ ماه‌های خلوت سال مثل ژانویه و فوریه بروید. در ادامه برخی از هتل‌های نزدیک مسجد وان را مشاهده می‌کنید:

• هتل ROCCIA DOWNTON
• هتل World Say
• هتل پارک Dimet
• هتل Taht Palace
• هتل وان Karaca
• هتل Royal Berk
• Vantalya Otel
• هتل RUSEN
• هتل COMFORT SUITE وان
• هتل PERA WHiTE

چطور به وان سفر کنیم؟

برای سفر به وان ترکیه، چهار گزینه اصلی هواپیما، خودرو شخصی، اتوبوس و قطار، پیش روی شما قرار دارد. هر چند که در این شهر فرودگاه وجود دارد، اما پروازهای مستقیم از ایران محدود هستند. یکی از روش‌های رایج، پرواز از تهران یا تبریز به استانبول و سپس پرواز داخلی به وان است. سفر با قطار نیز به دلیل بازرسی‌های مرزی طولانی و زمان‌بر چندان زیاد توصیه نمی‌شود و در این روش مسافران باید از تبریز یا تهران سوار قطار شوند.

در میان روش‌های گفته شده برای مسافرت به وان، سفر زمینی گزینه‌ای مناسب‌تر خواهد بود. سه مرز رازی، سرو و بازرگان برای ورود زمینی وجود دارد. توجه داشته باشید که اگر قصد سفر به این شهر را با خودروی شخصی دارید، باید پلاک بین‌المللی و گواهینامه معتبر داشته باشید. برای تجربه سفری راحت و بی دغدغه پیشنهاد می‌کنیم سراغ رزرو تور وان اقامت۲۴ بروید. با تورهای اقامت۲۴ ، همه جزئیات سفر از رزرو بهترین هتل‌های وان با امکانات زیاد و قیمت مناسب گرفته تا بلیت‌های رفت‌وبرگشت هواپیما، برای شما انجام می‌شود و دیگر دغدغه‌ای از بابت این خدمات نخواهید داشت.

صحبت پایانی

مسجد جامع وان مثل تابلویی در میان خرابه‌های شهر قدیم ایستاده و داستان چند قرن از تاریخ را روایت می‌کند. از مناره چهارگوش و نقش‌ونگارهای هندسی روی آن گرفته تا محرابی که پس از قرن‌ها کشف شد، همه‌چیز از دوران پرشکوه سلجوقی و فرمانروایی قراقویونلوهای عثمانی خبر می‌دهد. امروزه بازدید از مسجد جامع وان ترکیه تنها تماشای یک ویرانه نیست؛ قدم‌زدن در دل سازه‌ای است که صدای دریاچه وان در آن می‌پیچد. گردشگران می‌توانند بدون پرداخت هزینه‌، در هر ساعتی وارد این محوطه شوند و شکوه تاریخ را ببینند.

سؤالات متداول