روستای اصفهک خراسان جنوبی در لیست بهترین روستاهای گردشگری ۲۰۲۴

این روزها ایرانگردی و سفر به مناطق مختلف و بازدید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی مورد توجه گردشگران زیادی قرار گرفته است. بسیاری از روستاهای ایران به دلیل معماری منحصربه‌فرد و خاص و جاذبه‌های تاریخی و طبیعی خود طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند. یکی از بهترین روستاهای گردشگری ایران، روستای اصفهک در خراسان جنوبی است. این روستا به دلیل بافت تاریخی خود شهرت زیادی پیدا کرده است.

جالب است بدانید که روستای اصفهک از جاهای دیدنی طبس به شمار می‌رود. اگر شما هم به روستاهای قدیمی و خاص علاقه‌مند هستید، با ما همراه باشید تا در مجله گردشگری اقامت ۲۴ توضیحاتی در خصوص روستای اصفهک ارائه دهیم.

معرفی روستای اصفهک خراسان جنوبی

روستای اصفهک از توابع استان خراسان جنوبی به شمار می‌رود. این روستا دارای آثار و معماری‌های تاریخی زیادی است. به همین دلیل سالانه گردشگران بسیار زیادی برای بازدید از بافت تاریخی روستا اصفهک راهی جاده می‌شوند. این روستا در فاصله ۲۳۱ کیلومتری مرکز استان، یعنی بیرجند واقع شده است.

شهرستان طبس به دلیل قدمت طولانی و داشتن جاذبه‌های تاریخی و طبیعی زیاد مورد توجه گردشگران بسیاری بوده است. از طرفی به دلیل نزدیکی شهرستان طبس به روستای اصفهک، گردشگران می‌توانند از هر دوی آن‌ها بازدید کنند. بدون شک جاذبه‌های شهرستان طبس و روستای اصفهک شما را شگفت‌زده خواهد کرد.

پس اگر به دنبال سفری جذاب و به یادماندنی هستید، حتما روستای اصفهک خراسان جنوبی را در نظر داشته باشید.

روستای اصفهک کجاست؟

و اما روستای اصفهک در کدام استان است؟ این روستای زیبا در استان خراسان جنوبی واقع شده است. روستای اصفهک در ۳۸ کیلومتری شرق شهرستان طبس قرار دارد. این روستا جزء روستاهای کوچک طبس به شمار می‌رود. با این حال به دلیل بافت تاریخی و خانه‌های ساخته شده از خشت و گل شهرت زیادی پیدا کرده است.

دسترسی به روستای اصفهک از طریق جاده طبس به دیهوک بسیار راحت است. به طوری که با طی کردن مسافتی برابر با ۳۸ کیلومتر می‌توانید به روستا برسید.

چطور خودمان را به روستای اصفهک در خراسان جنوبی برسانیم؟

برای رسیدن به روستای اصفهک از سمت طبس باید از خیابان خرمشهر وارد بلوار شهید عباس پور شوید. پس از آن وارد جاده طبس دیهوک خواهید شد. حال پس از طی کردن مسافتی معادل ۳۸ کیلومتر به روستای اصفهک خواهید رسید. دسترسی به این روستا بسیار ساده بوده و برای یافتن آن دچار مشکل نخواهید شد.

آدرس روستای اصفهک: ایران، استان خراسان جنوبی، شهر طبس، بخش دیهوک، روستای تاریخی اصفهک

لوکیشن روستای اصفهک روی نقشه

برای مشاهده لوکیشن روستای اصفهک بر روی نقشه زیر کلیک کنید.

اطلاعات بازدید از روستای اصفهک

اطلاعات بازدید از روستای اصفهک به شرح زیر است:

• ساعت بازدید: ۲۴ ساعته
• هزینه بلیط یا ورودی: رایگان

 

بهترین زمان سفر به روستای اصفهک

به طور کلی انتخاب بهترین زمان برای بازدید از روستای اصفهک خراسان جنوبی بستگی به ترجیحات شما از نظر شرایط آب‌و‌هوایی و فعالیت‌های مورد نظر دارد. بدون شک، فصل بهار بهترین زمان برای تماشای شکوفه‌های زیبا، رشد گیاهان خاص و طبیعت زیبای روستا است. روستای اصفهک در تابستان در مقایسه با سایر مناطق خراسان جنوبی آب‌و‌هوای خنک‌تری دارد.

به همین دلیل می‌توانید در فضای باز و محیط دلپذیر روستا وقت بگذرانید و لذت ببرید. در فصل پاییز رنگ‌های گرم و دلنشین درختان حال‌و‌هوای خاصی دارد. بسیاری از گردشگران در فصل پاییز برای پیاده‌روی و عکاسی در طبیعت به روستای اصفهک سفر می‌کنند. این روستا در فصل زمستان به دلیل بارش برف جلوه متفاوت و خاصی پیدا می‌کند.

ولی دقت داشته باشید که در فصل زمستان امکانات گردشگری کمی محدودتر می‌شود. جالب است بدانید که برخی از افراد تصور می‌کنند به دلیل قرارگیری روستای اصفهک در یک منطقه کویری، رفتن به آن در فصول گرم امکان‌پذیر نیست. اما دقت داشته باشید که در مجاورت روستا رشته کوه‌های بخش مرکزی ایران قرار گرفته که سبب مطبوع‌تر بودن آب‌و‌هوا نسبت به شهرهای طبس یا دیهوک شده است.

در نهایت محدودیتی در زمان سفر به روستای اصفهک وجود ندارد. اما با این حال توصیه می‌کنیم فصول خنک سال مثل: بهار و پاییز را برای سفر انتخاب کنید؛ زیرا در این زمان آب‌و‌هوا در مطلوب ترین حالت خود قرار دارد.

تاریخ و سرگذشت روستای اصفهک

روستای اصفهک از جمله روستاهایی است که زلزله مرگبار و تلخ طبس را به وضوح حس کرده است. در سال ۱۳۵۷ در شهر طبس زلزله ویرانگری رخ داد که یک ایران را زیر و رو کرد. این زلزله جزء قوی‌ترین و عمیق‌ترین زلزله‌های ایران بود. متاسفانه در این زلزله خرابی‌های زیادی رخ داد و جان بسیاری از مردم گرفته شد.

روستای اصفهک به دلیل نزدیکی به شهرستان طبس به دلیل زلزله آسیب زیادی دید. اما اکنون به دلیل رسیدگی مردم به بافت تاریخی این روستا و پیاده‌سازی ایده‌های مختلف، اصفهک به شهرت جهانی رسیده است. دقت داشته باشید که روستای اصفهک پس از زلزله طبس کاملا غیرقابل سکونت شد. ولی بعد از چند دهه با همت مردم مجددا مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت.

اکنون در این روستا می‌توانید خانه‌های چوبی و اقامتگاه‌هایی با تکنیک خشتی باستانی مشاهده کنید که پذیرای گردشگران هستند. در واقع مسیر دشوار روستای اصفهک و احیای مجدد آن باعث به ثبت رسیدن آن در جهان شده است.

تأثیر زلزله طبس بر روی روستای اصفهک

در سال ۱۳۵۷ به دلیل زلزله طبس بخشی از بافت تاریخی روستای اصفهک تخریب شد. به  همین دلیل مردم مجبور به ترک خانه‌های خشتی خود شدند. سپس بافت جدیدی را در کنار روستای کهن خود پایه ریزی کردند. در سال های اخیر، مردم برای بازسازی بافت تاریخی روستا که در اثر زلزله و رها شدن آن‌ها تخریب شده بودند، اقدامات سازنده‌ای کردند.

مردم با بازسازی بافت تاریخی و تبدیل بعضی از خانه‌ها به اقامتگاه‌های بومگردی، جان دوباره‌ای به روستای اصفهک بخشیدند. در واقع بازسازی و احیای بافت تاریخی روستا توسط افراد محلی تبدیل به الگویی بسیار ارزشمند برای سایر مناطق ایران و جهان شده است. این مسئله نمایانگر اهداف مختلف توسعه پایدار در مقابل بلایای طبیعی است.

دقت داشته باشید که بافت تاریخی اصفهک نمونه‌ای اصیل و ناب از معماری ایرانی است. در معماری مساجد، حسینیه‌ها، حمام‌ها و آب انبارها از الگوی اصیلی استفاده شده است. از سوی دیگر تلاش ساکنین منطقه برای رسیدن به پایداری زیستی در شرایط اقلیمی سخت بسیار تحسین برانگیز است.

چرا روستای اصفهک خراسان جنوبی ثبت جهانی شد؟

اخیرا روستای اصفهک خراسان جنوبی در فهرست بهترین روستاهای گردشگری جهان، توسط سازمان جهانی گردشگری «UNWTO» به ثبت رسیده است. جالب است بدانید که این روستا به دلیل تلاش برای بازسازی و احیای آن بعد از زلزله شدید طبس در سال ۱۹۷۸ شهرت جهانی یافته است. همانطور که اشاره شد، پس از زلزله طبس این روستا متروکه و خالی از سکنه شد.

جوانان اصفهک در دهه‌های اخیر برای ترمیم و حفظ معماری خشتی و سنتی روستای اصفهک اقدامات سازنده‌ای انجام داده‌اند. این افراد با ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی، به نوعی فرهنگ زیست محیطی پایدار را در منطقه ترویج داده‌اند. در روستای اصفهک قوانین خاصی برای محافظت از محیط زیست اجرا می‌شود.

از مهم‌ترین قوانین محافظت از محیط زیست می‌توان به ممنوعیت استفاده از ظروف یکبار مصرف و منع مصرف سیگار و قلیان اشاره داشت. در واقع همین تعهد به پایداری و حفاظت از میراث فرهنگی و زیست محیطی باعث جلب توجه و کسب جوایز معماری معتبر بین‌المللی شد. بدون شک، ثبت جهانی روستای اصفهک می‌تواند نقطه عطفی در مسیر تبدیل آن به یک قطب گردشگری پایدار و احیای هویت بومی این منطقه باشد.

سازمان جهانی گردشگری هر ساله به بررسی روستاها و سپس معرفی بهترین آن‌ها جهت توسعه می‌پردازد. این سازمان در سال اخیر با معرفی ۷۵ عضو جدید، توانست ۲۵۴ روستا را به عنوان بخشی از بزرگترین جامعه مقصد روستایی در جهان به ثبت برساند. روستای اصفهک نیز در فهرست ۵۵ روستای برتر جهان قرار دارد.

همین مسئله سبب به ثبت رسیدن این روستا به عنوان یکی از بهترین روستاهای گردشگری سازمان جهانی گردشگری در سال ۲۰۲۴ شده است. روستای اصفهک موفقیت خود را در رقابت با ۲۶۰ روستای جهان و ۸ روستای ایران به دست آورده است.

معماری و ساختار روستای اصفهک طبس

در حالت کلی، معماری و ساختار خانه‌های روستای اصفهک با مناطق کویری کاملا سازگار است. مصالح به کار رفته در ساخت خانه‌های تاریخی شامل: خشت و گل می‌شود. روش ساخت خاص خانه‌ها باعث پیوستگی و فشردگی آن‌ها می‌شد. به همین دلیل افراد داخل خانه از خطر سرقت و دستبرد راهزنان در امان می‌ماندند.

فشردگی بیشتر بین ساختمان‌ها، سبب ایجاد سایه بیشتر می‌شد. به همین دلیل در گرمای تابستان و هوای آفتابی، فشردگی خانه‌ها تبادل حرارتی را به حداقل رسانده و باعث دریافت کمترین میزان نور آفتاب می‌شد. در نتیجه خانه‌ها در فصل تابستان خنک و در فصل زمستان گرم بود. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که در معماری خانه‌های روستای اصفهک به چشم می‌خورد، شکل گنبدی سقف آن‌ها است.

شکل گنبدی سقف باعث به وجود آمدن سایه بر خلاف جهت تابش خورشید می‌شود. به این صورت در ساعات اوج تابش آفتاب یک سمت گنبدها سایه بوده و گرمای کمتری جذب می‌شود. بافت تاریخی اصفهک از جذابیت زیادی برخوردار است. به طوری که با تماشای آن متوجه هماهنگی خانه‌ها با اقلیم مناطق کویری می‌شویم.

جالب است بدانید که خشت و گل ظرفیت حرارتی بالایی دارند. به همین دلیل خانه‌ها در این منطقه با خشت و گل ساخته شده‌اند.

همانطور که اشاره شد، اگر از بالا به روستا و بناهای داخل آن نگاه کنید، فشردگی آن‌ها با یکدیگر را به وضوح مشاهده خواهید کرد. از مهم‌ترین دلایل فشردگی بناها به یکدیگر می‌توان به حفظ پیوستگی در میان خانه‌ها، کاهش خطر سرقت و دستبرد راهزنان و ایجاد سایه بیشتر اشاره داشت.

دیدنی های اصفهک

روستای اصفهک دارای جاذبه‌های گردشگری مختلفی است که هر یک از آن‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند. در ادامه توضیحاتی در خصوص دیدنی های اصفهک ارائه خواهیم داد.

مسجد جامع

مسجد جامع اصفهک مشابه با بقیه خانه‌های روستا دارای یک ساختمان کاه‌گلی و کوچک است. سقف این مسجد گنبدی بوده و روی دیوارهای آن چند پنجره کوچک و ستون‌های چوبی به چشم می‌خورد. در بخش ورودی مسجد درب چوبی بزرگی وجود دارد که کنار آن یک راه پله کاه‌گلی برای رسیدن به پشت بام ساخته شده است.

خاص‌ترین و متفاوت‌ترین قسمت معماری مسجد، فضای داخلی آن است. در فضای داخل مسجد کنج یا ستون‌های مختلفی وجود دارد. فرض کنید در یکی از کنج‌های مسجد ایستاده‌اید و فرد دیگری در دورترین کنج نسبت به شما ایستاده است. حال اگر به آرامی کلمه یا جمله‌ای را زمزمه کنید، فرد مقابل صدای شما را به وضوح خواهد شنید.

این مسئله گردشگران را غافل‌گیر کرده و برای آن‌ها بسیار جذاب است. به همین دلیل معماری جالب مسجد جامع اصفهک را شبیه به بیسیم و تلفن می‌دانند.

حمام قدیمی روستا

روستای اصفهک دارای حمام خزینه‌ای بسیار قدیمی است که پس از زلزله کاملا مورد بازسازی قرار گرفت. جالب است بدانید که در گذشته مردم برای استفاده از حمام خزینه‌ای به جای پول، گندم به مسئول حمام می‌دادند. در معماری حمام خزینه ای اصفهک مشابه با سایر حمام‌های قدیمی یک سکو برای نشستن، سربینه، درهای کوتاه و حوضی در وسط دارد.

این حمام نمونه‌ای از معماری بومی روستای اصفهک است. بسیاری از افراد این حمام را به عنوان نمادی از فرهنگ و صرفه‌جویی در مصرف آب می‌شناسند.

رصدخانه کویری

جالب است بدانید که در زمان بازسازی روستا و بناهای تاریخی آن، مردم تصمیم به ساخت یک رصدخانه کویری گرفتند. معماری رصدخانه بسیار جذاب و جالب است. این رصدخانه دارای سه دیوار از جنس آجر است. زمانی که آفتاب غروب می‌کند، رصدخانه پر از گردشگر و کویرگردان منطقه می‌شود. بدون شک تماشای آسمان صاف، چشمک زدن ستاره‌ها و دنبال کردن کهکشان‌ها بسیار لذت بخش خواهد بود.

رصدخانه کویری از جاذبه‌های مهم روستای اصفهک است که علاقه‌مندان به نجوم و تماشای آسمان شب و ستارگان می‌توانند به آن مراجعه کنند. قطعا تماشای ستارگان و کهکشان‌ها تجربه تکرار نشدنی و فوق‌العاده‌ای برای شما به ارمغان می‌آورد.

باغات و درختان سرسبز اطراف روستا

در اطراف روستا می‌توانید باغ‌ها و درختان سرسبز و بسیار زیبایی را مشاهده کنید که روستا را احاطه کرده‌اند. وجود باغات و درختان سرسبز اطراف روستا تضاد بسیار جالبی با فضای کویری اطراف ایجاد کرده است. بدون شک این محیط می‌تواند گزینه ایده‌آلی برای پیاده‌روی و تماشای مناظر طبیعی باشد.

فرهنگ و آداب و رسوم محلی مردم روستای اصفهک

روستای اصفهک خراسان جنوبی از روستاهایی با قدمت زیاد است. به همین دلیل در آن مردم آداب و رسوم خاص خود را دارند. یکی از رسوم جالب این روستا چراغن اصفهکی یا چراغون نام دارد. بر اساس گفته‌های بزرگان روستای اصفهک در گذشته به دلیل عدم وجود برق و روشنایی، مردم برای به جا آوردن رسم صله رحم در یک خانه دوره هم جمع شده و فانوسی روشن می‌کردند.

به این صورت افراد دور فانوس نفتی جمع شده و علاوه بر به جا آوردن صله رحم، از اوضاع یکدیگر با خبر می‌شدند. البته در حال حاضر بسیاری از آداب و رسوم مردم روستای اصفهک تغییر کرده است. در برخی مواقع، زمانی که هوا تاریک می‌شود، در بخش‌های خاصی از روستا مردم فانوس‌هایی را روشن کرده و این سنت زیبا را به جا می‌آورند.

بدون شک، با سفر به اصفهک خراسان جنوبی می‌توانید با مردم محلی روستا صحبت کنید و از آداب و رسوم و فرهنگ آن‌ها اطلاعات زیادی به دست آورید.

شغل مردم روستای اصفهک

بزرگترین و مهم‌ترین دارایی روستای اصفهک، آب است. شرایط جغرافیایی روستای اصفهک به گونه ای است که در اغلب ماه‌های سال دمای هوا ۵ تا ۶ درجه سردتر از طبس است. به همین دلیل تمام قنات‌های اطراف آن پر از آب هستند. در داخل و اطراف این روستای زیبا چند قنات مختلف وجود دارد. جالب است بدانید که روستای اصفهک یکی از پرآب‌ترین منابع طبع «چاه کوثر» را در خود جای داده و حتی آب ۳۹ روستای دیگر را تامین می‌کند.

به همین دلیل شغل اصلی مردم روستای اصفهک کشاورزی و دامپروری است. البته مردم روستا مهارت‌های دیگری هم دارند که یکی از آن‌ها قالی بافی است. لذا در این روستا می‌توانید قالی‌های دستبافت بسیار زیبایی را مشاهده کنید. برای حفظ و حمایت از صنایع دستی مردم توصیه می‌کنیم در صورت داشتن توانایی مالی از قالی‌های دست بافت آن‌ها خریداری کنید.

پوشش و لباس مردم روستای اصفهک خراسان جنوبی

مردم روستای اصفهک در خراسان جنوبی پوشش خاصی دارند. اغلب آن‌ها با لباس‌های محلی دیده می‌شوند که بر جذابیت روستا افزوده است. مردهای روستا اصفهک دستار، کت، شلوار، پیراهن، جلیقه، کلاه و کفش بر تن می‌کنند. البته این نوع پوشش در بعضی از روستای دیگر نیز مشاهده می‌شود. زن‌های روستای اصفهک اغلب پیراهن‌های بلند و گشاد، شلوار، روسر و چادر بر تن می‌کنند که طرح سنتی دارند.

اگر به لباس‌های محلی روستای اصفهک علاقه مند هستید، می‌توانید در بازارچه های روستا آن‌ها را خریداری کنید.

سوغاتی روستای اصفهک

روستای اصفهک خراسان مانند سایر روستاها و شهرها دارای محصولات خاصی هستند که گردشگران می‌توانند آن‌ها را به عنوان سوغاتی خریداری کنند. از مهم‌ترین سوغات این روستا می‌توان به زعفران و خرما و قالی‌های دستبافت و حصیربافی اشاره داشت. شما با خرید محصولات روستای اصفهک می‌توانید از صنعت گردشگری روستا حمایت کرده و یادگاری از آن‌جا به خانه بیاورید.

از آن جایی که شغل بسیاری از مردم روستا دامپروری و کشاورزی است، می‌توانید محصولات لبنی و کشاورزی نیز خریداری کنید.

جاهای دیدنی نزدیک روستای اصفهک

در نزدیکی روستای اصفهک جاهای دیدنی بسیار جذابی وجود دارد که در زمان سفر به این روستا می‌توانید از آن‌ها نیز بازدید کنید. در ادامه به جاهای دیدنی نزدیک روستای اصفهک اشاره خواهیم داشت.

• چشمه آب گرم مرتضی علی و بند عباسی: فاصله تا روستای اصفهک ۷۲ کیلومتر
• روستای ازمیغان: فاصله تا روستای اصفهک ۸۵ کیلومتر
• سد تاریخی کریت: فاصله تا روستای اصفهک ۱۸ کیلومتر
• روستای کریت: فاصله تا روستای اصفهک ۲۵ کیلومتر
• کویر حلوان: فاصله تا روستای اصفهک: ۱۶۱ کیلومتر
• کال جنی طبس: فاصله تا روستای اصفهک: ۷۰ کیلومتر

اقامت در روستای اصفهک یا طبس؟

اگر قصد سفر به خراسان جنوبی و بازدید از شهرستان طبس و روستای اصفهک را دارید، گزینه‌های اقامتی مختلفی پیش روی شما است. همانطور که اشاره شد، روستای اصفهک در نزدیکی طبس واقع شده است. به همین دلیل شما می‌توانید به راحتی بین طبس و اصفهک رفت‌وآمد داشته باشید.

در این شرایط یکی از بهترین گزینه‌های اقامتی، رزرو هتل های طبس است؛ زیرا در این هتل‌ها تمام امکانات رفاهی مورد نیاز گردشگران واقع شده است. به این صورت دغدغه‌های شما در طی سفر کم شده و می‌توانید با آرامش بیشتری از سفر خود لذت ببرید. اگر رفت‌وآمد بین طبس و اصفهک شما را اذیت می‌کند، می‌توانید اقامتگاه‌های بومگردی اصفهک را انتخاب کنید.

دقت داشته باشید که امکانات اقامتگاه‌های بومگردی با هتل های طبس متفاوت است. در واقع شما با رفتن به اقامتگاه‌های بومگردی، حس مهمان شدن در خانه مردم محلی منطقه را خواهید داشت؛ زیرا تمام جزئیات اقامتگاه‌‌های بومگردی مثل معماری و غذاها به گونه‌ای طراحی شده‌اند تا بتوانید با فرهنگ و زندگی محلی مردم آشنا شوید.

در مجموع ۶ اقامتگاه به نام‌های ساباط، کویر، سرای حجی پدر، برات الله، پی باغ و سراچه در روستای اصفهک وجود دارد که می‌توانید برای اقامت آن‌ها را انتخاب کنید. در این مجموعه ۲۲ اتاق ساخته شده که در آن‌ها خبری از امکانات هتل‌ها نیست. به عنوان مثال: این اتاق‌ها فاقد تخت، تلویزیون و یخچال بوده و سرویس بهداشتی و حمام مشترک هستند.

در فضای داخلی اتاق‌های اقامتگاه‌های بومگردی پشتی، فرش‌های دستبافت رنگارنگ و لوازم قدیمی بر روی طاقچه‌ها به چشم می‌خورد. همه این جزئیات سبب لمس زندگی سنتی مردم در گذشته می‌شود.

در اقامتگاه‌‌های بومگردی می‌توانید انواع غذاهای محلی و بومی مثل گندم پلو، آبگوشت، کشک بادمجان و انواع نوشیدنی‌ها را سفارش دهید و از اجرای موسیقی زنده و محلی، نمایشگاه و فروشگاه‌های عرقیجات و صنایع‌دستی لذت ببرید.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی روستای اصفهک در خراسان جنوبی پرداختیم. همانطور که اشاره شد، این روستا به دلیل بافت تاریخی و احیای مجدد آن پس از زلزله طبس توسط جوانان اصفهک شهرت جهانی پیدا کرده است. اگر قصد سفر به خراسان جنوبی را دارید، توصیه می‌کنیم حتما از روستای اصفهک بازدید کنید. بدون شک جاذبه‌های این روستا می‌تواند سفر شما را به سفری هیجان‌انگیز و به یادماندنی تبدیل کند.

روستای اصفهک علاوه‌بر جاذبه‌های تاریخی، جاذبه‌های طبیعی مختلفی دارد که می‌تواند برای شما جذاب باشد. سالانه گردشگران زیادی برای به ثبت رساندن تصاویری از طبیعت خاص اصفهک به این روستا سفر می‌کنند. اگر شما هم تجربه سفر به روستای اصفهک خراسان جنوبی را دارید، می‌توانید تجربیات خود را از بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

سؤالات متداول