موزه ملی عراق کجاست؟ مرکز نگهداری هزاران اشیا و آثار دوران باستان

موزه ملی عراق که با نام موزه بغداد نیز شناخته می شود، یکی از موزه های مهم در این شهر و در کشور عراق به حساب می آید که بخشی از تاریخ و فرهنگ این مردم و این سرزمین را در دل خودش جای داده است. اشیا و آثاری که در این موزه وجود دارد به موارد مختلفی از جمله تمدن میان رودان، تمدن بین النهرین، بابل و ایران مربوط می شود. موزه ملی عراق در شهر بغداد قرار گرفته است و همه ساله چند صد نفر را به سمت خودش جلب می کند بنابراین از جمله مهمترین جاهای دیدنی بغداد به حساب می آید.

در موزه ملی عراق آثار بسیار گرانبها و متعددی وجود داشته اند که مربوط به فرهنگ های مختلف می شدند. در سال ۲۰۰۳ یعنی حدود ۱۹ سال پیش، زمانی که جنگ عراق آغاز شد، غارت گری های بسیار زیادی نیز در این موزه رخ داد. همین موضوع سبب شد تا چیزی حدود ۱۵ هزار قطعه از آثار تاریخی این موزه به یغما برود. حدود دو سال بعد فشار جنگ فروکش کرد و این موزه مجددا بازگشایی شد. با بازگشایی مجدد موزه ملی عراق، بسیاری از آثار تاریخی به موزه بازگردانده شدند اما با این وجود بسیاری دیگر از این آثار نیز همان طور مجهول باقی ماندند و هنوز آثاری از آن ها پیدا نشده است.

موزه ملی عراق یا المتحف العراقی گنجینه ای از تمدن ایران باستان، میانرودان و بابل است که در بغداد واقع شده است. نگین بی همتای بغداد، موزه ملی عراق یکی از قدیمی ترین و بزرگترین موزه های کشور عراق شناخته می شود و جزو ۵ موزه برتر مرکز نگهداری آثار در دنیا محسوب می شود. اگر به دلایل زیارتی یا سیاحتی به کشور عراق سفری داشتید بازدید از یکی از بهترین موزه های جهان که فرهنگ و تاریخ مردم عراق و اقصی نقاط دنیا را در خود جای داده است را از قلم نیندازید. در ادامه با اقامت ۲۴ همراه باشید تا شما را با این گنجینه و نگین بی همتای عراق بیشتر آشنا کنیم.

موزه ملی عراق کجاست؟

المتحف عراقی یا موزه ملی عراق در شهر بغداد، منطقه علاوی، خیابان نصیر واقع شده است. دسترسی به این موزه به سادگی توسط مترو و قطارهای زمینی شهر بغداد امکان پذیر است کافی است در ایستگاه Global پیاده شوید و حدود ۵۰ قدم پیاده راه بروید تا به موزه برسید. البته اگر وسیله نقلیه دارید، دسترسی به این منطقه از طریق بزرگراه  Qadisaya و سپس خیابان ۱۴ تموز ممکن است. همچنین دسترسی به موزه ملی عراق به وسیله حمل و نقل اتوبوس داخل شهری نیز امکان پذیر است کافی است در ایستگاه علاوی شمالی پیاده شده و چند قدم تا موزه را پیاده روی کنید.

آدرس موزه ملی عراق: منطقه علاوی، خیابان نصیر

ویژگی های موزه ملی عراق

موزه ملی عراق دارای ویژگی های مختلف و متنوعی است که می توانیم این ویژگی ها را به دو دسته تقسیم بندی کنیم. دسته اول تقسیم بندی ها مربوط به ویژگی های ساختمان این موزه و دسته دوم نیز مربوط به آثار و ارزش هایی است که در این موزه وجود دارند. به طور جداگانه به هر دو بخش اشاره خواهیم کرد و سعی می کنیم تا به طور کامل و دقیق این موزه را از هر دو جهت مورد بررسی قرار دهیم.

ویژگی های ساختمان موزه ملی بغداد

ساختمان موزه بغداد از چند جهت دارای ویژگی های خاصی است. این موارد را می توانیم در بخش های مختلف ببینیم. تعداد سالن های این موزه ۱۴ عدد است که هر سالن را به آثار مشخصی اختصاص داده اند و از این طریق سعی کرده اند تا نظم خاصی را به موزه ای این چنین پربار بدهند. این ۱۴ سالن در دو طبقه واقع شده و به طور کلی ۴۵۱ ویترین را در خود جای داده اند.

یکی دیگر از شیوه های سبک بندی در این موزه آن است که در طبقه دوم موزه ملی عراق سعی کرده اند تا آثاری که قدیمی تر است را جای داده و آثار جدیدتر را در طبقه جدید قرار داده اند. در طبقه دوم ۵ سالن وجود دارد، بنابراین کاملا واضح است که ۹ سالن بعدی در طبقه اول جای گرفته اند.

سالن های اول و دومی که در طبقه دوم قرار گرفته اند شامل آثار باستانی می شوند که غالبا مربوط به دوره ماقبل تاریخ هستند. سالن های سوم و چهارم نیز به طور اختصاصی مربوط به دوره سومریان می باشد. سالن پنجم که آخرین سالن در طبقه دوم این موزه است نیز مربوط به دوره اکدی ها و بابلی ها است و آثار مربوط به آن ها را حفظ می کند.

اما در خصوص طبقه اول چه ویژگی هایی وجود دارد که لازم است بدانیم؟ در طبقه اول همان طور که گفته شد ۹ سالن وجود دارد و هر کدام از این ۹ سالن نیز همچون طبقه دوم دارای ویژگی های خاص خودشان هستند.

سالن اول در طبقه اول مربوط به مجسمه هایی است که از دوران آشوریان باقی مانده است. سالن دوم مربوط به آثار مختلف دوره کاسیان است و سالن سوم نیز مربوط به دوره های آشوری و کاستی می شود. در سالن چهارم آثار جذابی را پیدا می کنید که مربوط به دوره نمرود می شود. برای بسیاری از افراد این موضوع تعجب برانگیز است که هنوز هم طلاها و زیورآلات مربوط به دوره نمرود باقی مانده است. سالن پنجم نیز مربوط به دوره کلدانیان می شود و در کنار آن سالم ششم وجود دارد که مربوط به آثار دوره اشکانیان و ایران باستان می شود. سالن هفتم نیز مربوط به دوره ساسانی و سالن هشتم و نهم نیز مربوط به دوره پس از اسلام به صورت جامع و کامل است.

ساختمان موزه ملی عراق از نمای بیرون بسیار جذاب بوده و با نمای عربی و درختان نخلی که دارد، گزینه بسیار مناسبی برای عکسبرداری ها می باشد. در فضای داخلی این موزه نیز می توانید شاهد سقف بلند موزه و دیوارهای سفید و کرم رنگی باشید که علاوه بر خسته کننده نبودن موزه سبب می شود تا گردشگران حس امنیت کامل و کافی و همچنین تمرکز کافی را از بودن در این فضا به دست بیاورند.

موزه ملی عراق چه سالی ساخته شد؟

بعد از جنگ جهانی اول باستان شناسان اروپایی و آمریکایی شروع به حفاری های بسیار در کشور عراق کردند. در پی کشف تعداد زیادی از آثار باستانی در سال ۱۹۲۳ میلادی، نبود موزه ای جهت نگهداری از این اشیاء در عراق به طور کاملا واضحی حس شد. گرترود بل به عنوان باستان شناس زن انگلیسی تمام آثار باستانی عراق را جمع آوری و در بخشی کوچک از ساختمان القشله یا ساختمان سرای حکومتی قرار داد.

سپس دوباره به علت کمبود جا در سال ۱۹۲۶ به منظور تجمیع تعداد زیادی از آثار باستانی موزه ملی عراق در خیابان مامون بغداد افتتاح شد و همه آثار باستانی به این مکان جدید منتقل شدند. گرترود به عنوان مدیر اول این ساختمان موزه منسوب شد ولی در سال ۱۹۶۶ یکبار دیگر به علت کمبود فضا دولت عراق تصمیم به ساخت موزه ای بزرگ با استانداردها و ویژگی های جهانی گرفت. بدین ترتیب ساختمان جدید و امروزی موزه در منطقه علاوی به طراحی ورنر مارش (Werner March) معمار برجسته آلمانی، توسط شرکتی لبنانی و تحت نظر مهندسان عراقی در دو طبقه به مساحت ۴۵ هزار متر مربع احداث شد.

این موزه که در ابتدا موزه باستان شناسی بغداد نام داشت، بعد از احداث ساختمان جدید و اصلی موزه ملی عراق نام گرفت. موزه ملی عراق در سال ۱۹۹۰ طی بمباران بعضی از ساختمان های مقابلش بسته شد و سپس در سال ۲۰۰۰ میلادی بازگشایی شد. این موزه در سال ۲۰۰۳ به دلیل جنگ عراق و آمریکا دوباره بسته شد و در ۲۸ فوریه ۲۰۱۵ با مجهز شدن به سیستم امنیتی کامل و پیشرفته توسط نخست وزیر عراق، حیدر العبادی  پس از تعطیلی طولانی مدت مجددا و به طور رسمی بازگشایی شد و مورد استفاده عموم قرار گرفت.

خسارات ناشی از جنگ ۲۰۰۳ روی موزه ملی عراق

جنگی که در عراق اتفاق افتاد در واقع با حمله ائتلاف بین المللی به ایالات متحده و بریتانیا طی یک عملیات نظامی آغاز شد. نیرو های لهستان، پادشاهی متحد بریتانیا و ایالات متحده آمریکا و ۲۹ کشور دیگر به عراق حمله کرده و تاثیر بسزایی در زندگی مردم کشور عراق و آثار باستانی و جاذبه های شهر عراق داشتند. در آوریل سال ۲۰۰۳ عراق مورد حمله آمریکا قرار گرفت و موزه حیاتی ملی عراق مورد سرقت دزدان قرار گرفت.

این غارت در حالی اتفاق افتاد که در همان سال عده ای از افراد شورای سیاست گذاری آمریکا و افراد خاورشناسی دانشگاه شیکاگو خواستار موزه های عراق و مناطق باستانی کشور عراق در جنگ شده بودند. غارت موزه ملی عراق در بغداد به گزارش استنفورد از قبل پیش بینی شده بود و این در حالی بود که وزارت دفاع آمریکا اعلام کرده بود که منطقه های باستانی و موزه های عراق نباید آسیب ببینند.

در ۸ آوریل همان سال نیروهای عراقی به جای کارکنان و نگهبانان موزه قرار گرفتند و دو روز در برابر نیرو های آمریکایی از موزه محافظت کردند. بعد از دو روز، کلنل اریک شوارتس فرمانده آمریکایی به افراد خود دستور داد تا از موزه دور شوند، تا آسیبی به آن نرسد. اولین دزدی دقیقا در همین زمان گزارش شد. در طی این غارت ها علاوه بر آثار باستانی موزه، اموال دیگری مثل دوربین ها، رایانه ها، مبلمان و تلفن ها هم ربوده شدند.

بعد از غارت موزه، کشور عراق به کمک کشور های ایتالیا، آمریکا و پلیس بین الملل تلاش کردند تا آثار دزدیده شده را بیابند و به موزه برگردانند. حتی در این راستا دولت عراق برای افرادی که این آثار ربوده شده را تحویل بدهند، عفو عمومی اعلام کرد و در اثر این طرح فوق العاده ۲۰۰۰ اثر به سرعت به موزه تحویل داده شدند. عراق تا به حال حدود ۶ هزار اثر باستانی از ۱۵ هزار آثار باستانی دزدیده شده را باز پس گرفته است و در صدد بازگرداندن تعداد دیگری از این اشیاء از خارج کشور است.

آثار موجود در موزه ملی بغداد

قدمت آثار موجود در موزه ملی عراق در بغداد به صد هزار سال پیش باز می گردد و این موزه حدود ۱۷۰ تا ۲۰۰ هزار اثر باستانی با ارزش را در خود جای داده است. بخشی از  آثار موزه ملی عراق در سالن های اصلی موزه به نمایش گذاشته شده اند و بخش دیگر در انبارها نگهداری می شوند.

در بخش های مختلف مجموعه انواع سنگ نوشته ها، ابزار آلات، ظروف گلی، سنگ نوشته های به خط میخی، گردنبندهایی از جنس سنگ و عاج و فلز، تبرها و چاقوهای اولیه، ظروف مسی با نوشته و نقش و نگارهای خاص و منحصر به فرد رویش، مجسمه های مختلف در اندازه ها و شکل های متنوع از فلز و گل و سنگ از خدایان سومری، مجسمه های مربوط به دفع ارواح شیطانی و شرور، تخت های پادشاهی، شیرهای سنگی، ستون های سنگی با نقوش تقدیم هدایا به پادشاهان، دستبند های مخصوص، منجنیق ها، سکه ها و مهرهای اولیه متعلق به دوره های زمانی مختلف جای گرفته اند.

از آثار باستانی مربوط به دوره  اسلامی موجود در این موزه می توان به ظروف مسی دوران اسلام، صندوقچه چوبی قبر امام موسی­ کاظم (ع)، چراغ و منبر چوبی با نقوش اسلامی، زره، سکه، کلاهخود و شمشیر دوران اسلامی اشاره کرد.

به طور کلی به بررسی وضعیت ساختاری این ساختمان پرداختیم؛ اما چه آثاری وجود دارند که در این موزه یافت شده و بیش از دیگر موارد می توانند برای بازدیدکنندگان دارای جذابیت باشند. در ادامه به این موارد نیز اشاره خواهیم کرد.

• عطردان شیشه ای

این عطردان شیشه ای به دوره ساسانیان مربوط می شود و از جهت قدمتی که دارد و اینکه هر ساله در نمایشگاه ونیز به نمایش در می آید، اهمیت بسیار زیادی دارد. این عطردان در قسمت آثار مربوط به دوره ساسانیان وجود دارد و طرفداران بسیاری را نیز به سوی خودش جلب می کند.

• تابوت

تابوتی که در موزه ملی عراق پیدا می شود مربوط به دوره اشکانیان می باشد. البته تابوت هایی نیز وجود دارند که متعلق به دوره ساسانیان باشند. بسیاری از این تایوت ها و دیگر آثار در مناطقی همچون طاق کسری و هترا پیدا شده اند.

• نقشه گچی پرنده

مورد بعدی مربوط به یک تمثیل از یک پرنده می شود. این تمثیل از جنس گچ بوده و جز آثاری است که از طاق کسری کشف شده است. همین موضوع سبب شده است تا علیرغم جنس این تمثیل، دارای ارزش بسیار زیادی باشد.

• سکه ها

سکه های مختلفی در این موزه وجود دارند که تقریبا می توان گفت در هر دوره ای از تاریخ که سکه، پول و معیار اصلی داد و ستد بوده است، سکه آن نیز در این موزه وجود دارد. البته این موضوع صرفا مربوط به تمدن های بین النهرین، ایران، آشوریان و بابلیان می شود. بیشتر سکه هایی که در موزه ملی بغداد پیدا می شود از دوره های اشکانیان و ساسانیان به جا مانده است و همین موضوع نشان دهنده قدمت این سرزمین است.

• طاق مرمری

مورد بعدی با نام طاق مرمری شناخته می شود. طاق مرمری به شهر باستانی هترا مربوط می شود و تاریخچه این قسمت از سرزمین را نشان می دهد. در طاق مرمری می توانید جذابیت های زیادی را پیدا کنید که فرهنگ هترا را نشان می دهد.

از جمله دیگر آثاری که در این موزه وجود دارد و سبب جذب شدن افراد زیادی به این بخش می شود، می توانیم به صندوقچه چوبی قبر امام موسی کاظم، انواع و اقسام ظرف های مسی، چراغ ها و منبرهای چوبی، محراب های سنگی مختلف، شمشیرها، مجسمه هایی که دارای سرهای انسانی و بدن های حیوانی هستند، ظرف های گلی مختلف، شیرهای سنگی که در قسمت های مختلف موزه قرار گرفته اند، تخت های پادشاهی مربوط به پادشاهان دوره های گوناگون تاریخی، انواع ابزار آلات موسیقی، زیورآلات مختلف همچون زیورآلات پادشاهانی مثل نمرود و… اشاره کنیم.

اطلاعات بازدید موزه ملی عراق

زمان مورد نیاز برای بازدید از این موزه ۲ ساعت است و ساعت کاری موزه ملی عراق از شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۹ صبح الی ۱ بعد از ظهر می باشد. همچنین شماره تماس موزه ملی عراق ۹۶۴۷۷۱۲۲۵۵۲۵۶+ بوده و شلوغ ترین روزها برای بازدید از این موزه دوشنبه، پنجشنبه و جمعه است. هزینه بلیط موزه ملی عراق برای عراقی ها ۳۰۰۰ دینار یا ۲.۵۰ دلار و برای عرب ها و گردشگران خارجی حدود ۲۵ هزار دینار یا ۲۰.۰۰ دلار و برای دانش آموزان ۱۰۰۰ دینار و برای دانشجویان مراکز علمی و دانشگاه ها ۲۰۰۰ دینار است.

دیدنی های نزدیک

مکان های دیدنی نزدیکی به موزه ملی عراق یا همان موزه بغداد وجود دارند که بهتر است از آن ها باخبر باشید و در صورتی که وقت اضافی در سفر خود به شهر بغداد، پس از بازدید از این موزه داشتید، می توانید از دیگر جاذبه ها نیز دیدن کنید. اغلب جاذبه هایی که در کنار این موزه قرار گرفته اند، از نوع موزه می باشند و فرهنگ و تمدن هرچه بیشتر این دیار و بوم را به شما نشان می دهند. از جمله اماکن جذاب و دیدنی نزدیک به این موزه می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.

پارک الزورا، موزه المتحف، موزه ارتش، بنای یادبود سرباز گمنام، خان مُرجان، طاق کسری (ایوان مدائن)، مسجد حیدر خانه، موزه جواهرات، قصر عباسی، موزه کاظم العبد الکریم، قصر جمهوری، موزه تاریخ ملی، مدرسه و مرکز آموزشی قسطنطنیه، بنای نجات فرهنگ عراقی و آرامگاه امام ابن جوزی از مهمترین مکان های دیدنی هستند که در نزدیکی این موزه واقع شده اند.

هتل های نزدیک

پیدا کردن هتل های نزدیک به موزه بغداد می تواند برای گردشگرانی که به این کشور سفر می کنند و قصد بازدید از این موزه را در کنار دیگر اماکن دیدنی این شهر دارند، نکته و مولفه بسیار مهمی باشد. معمولا هتل هایی که در شهرهای تفریحی وجود دارند، ویژگی ها و امکانات اولیه یک هتل مناسب را دارا می باشند و نیازی نیست تا از این جهت نگرانی داشته باشید.

یکی از موارد مهمی که لازم است به آن توجه کنید، نزدیک بودن هتل شما به جاذبه گردشگری مورد علاقه شما است. موزه بغداد معمولا برای باستان شناسان و تاریخ نگاران یکی از مهم ترین آثار و جاذبه های تاریخی است که سعی می کنند تا چندین روز را به ان اختصاص دهند و از تمامی آثار آن نیز دیدن کنند. در ادامه هتل هایی که در نزدیکی این جاذبه مهم وجود دارد را به شما معرفی می کنیم تا بتوانید هرچه بهتر در مورد انتخاب و رزرو هتل خود تصمیم گیری کنید.

هتل بغداد، هتل الصدیر پالاس، هتل المنصور، هتل دیجلات الخیر، هتل باغ رویال، هتل شاناشیل پالاس، هتل رویال تولیپ الرشید، هتل بین المللی فلسطین و هتل اسکار در نزدیکی موزه ملی عراق هستند.

سؤالات متداول

موزه ملی عراق در کجا قرار دارد؟

شهر بغداد، منطقه علاوی، خیابان نصیر

زمان و ساعت کاری موزه ملی عراق چگونه است؟

این موزه از شنبه تا ۵ شنبه از ساعت ۸ صبح تا ۱ بامداد پذیرای بازدیدکنندگان است.

قیمت بلیط بازدید از موزه ملی عراق چقدر است؟

برای گردشگران داخلی عراق ۳۰۰۰ دینار و برای گردشگران خارجی و عرب ها ۲۵ هزار دینار معادل ۲۰ دلار است.

چرا بازدید از موزه ملی عراق را توصیه می کنیم؟

این موزه جزو ۵ موزه برتر مرکز نگهداری آثار در دنیا و قدیمی ترین و بزرگترین موزه شهر بغداد محسوب می شود.