خانه داروغه مشهد، بنایی خاطره ساز در قلب شهری شلوغ

بناهای تاریخی سند هویت هر سرزمین و نماد تمدن و فرهنگ آن هستند. این ساختمان ها حسی نوستالژیک و خاطره انگیز در بیننده می آفرینند. مشهد، شهری تاریخی است که دارای بناهایی قدیمی با معماری های بسیار زیبا است. گردشگران بسیاری هر سال به قصد بازدید از جاهای دیدنی مشهد، دل به جاده می سپارند و عزم سفر مشهد می کنند. خانه داروغه مشهد هم از جمله مکان هایی است که دیدن آن خاطره سفرتان را زیباتر خواهد کرد.

مشهد یکی از شهر هایی است که تلفیقی از معماری سنتی و مدرن است. مدرن ترین و قدیمی ترین بناها را می توان در این شهر یافت. از میان جاذبه های گردشگری مشهد، می توان به بناهای تاریخی، رستوران ها و غذاهای هیجان انگیز و مراکز تفریحی و ییلاقات آن اشاره کرد.

مطالب بیشتر:

• معرفی محبوب ترین موزه های مشهد
• مکان های تفریحی مشهد

پیشینه خانه داروغه مشهد

خانه داروغه مشهد متعلق به محمد یوسف خان هراتی، آخرین داروغه مشهد در دوره قاجار بوده است. وی فردی سیاسی و اجتماعی مهم و تاثیر گذار در منطقه بوده است. این خانه توسط معماران روس طراحی و اجرا شد. خانه داروغه در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

اما شاید ندانید که در اول سپتامبر ۲۰۱۶  مصادف با ۱۱ شهریور ۱۳۹۵، به دلیل مرمت خانه داروغه، این بنا در لیست سیزده برنده جایزه میراث فرهنگی یونسکو در منطقه آسیا و اقیانوسیه برگزیده شد.

معماری خانه داروغه

خانه داروغه مشهد در مساحتی حدود هزار و صد مترمربع بنا شد. خانه داروغه به لحاظ معماری، به شیوه مرسوم خانه‌ های ایرانی بنا شده است. این بنا از سه طرف ساخته شده است و حیاط در وسط آن قرار گرفته است. همچنین عناصر معماری آن، مخصوصا طرح تراس پله‌ های دو طرفه و تزئینات آن، از معماری روسی الگو برداری شده است. از دیگر نمادهای معماری روس که چون نشانه‌ای از نوع ساخت‌وساز خاص روس‌ها به‌جامانده، می‌توان به کاشی‌های هفت‌رنگ، تزئینات چوبی زیر سقف‌ها، تندیس‌های قالبی گچی که شبیه سر انسان، شیر و فرشته‌های بالدار هستند اشاره کرد.

درگذشته‌های دور این بنا یک منزل شخصی بوده که جهت مراسم پذیرایی رسمی مورد استفاده قرار می ‌گرفته است. بعد از آن نیز تا سه دهه گذشته به دست ورثه یوسف خان بود. سال ۱۳۶۶، خانه داروغه به یکی از هیئت های مذهبی یزد فروخته شد. اما مدتی است شهرداری مشهد آن را خریداری و بازسازی کرده است.

بخش های مختلف خانه داروغه

خانه داروغه از چند بخش تشکیل شده است. این بخش ها شامل: دو ضلع نشیمن، یک ضلع غلام رو، سرداب، اولین حمام خصوصی مشهد، نانوایی، مطبخ، اتاق‌ های بادگیر، حوض آب جاری سنتی.

فضاهای زمستانی و تابستانی

در قسمت زمستان ‌نشین خانه، وسایل گرمایشی و مطبخ را در طبقه زیرین قرار می دادند تا گرمای خانه حفظ شود. همچنین وجود بخاری دیواری و پنجره‌ دو جداره از نکات جالب معماری این ساختمان قدیمی است.

اما در قسمت تابستان ‌نشین خانه، اتاق‌ های بادگیر، حوض آب جاری سنتی و امکان استفاده از انرژی آب، باد و آفتاب از دیگر ویژگی های منحصر به فرد این بنا است.

نکته جالب در مورد خانه داروغه مشهد، قرارگیری آن در کوچه داروغه است. در این کوچه، دو بنای دیگر وجود دارد که در گذشته به هم متصل بوده‌اند؛ به طوری که ساکنان آن از طریق راه ارتباطی دو بنا به راحتی در هردو خانه رفت و آمد می‌کردند و از خانه‌ای به خانه دیگر وارد می‌شدند.

امکانات خانه داروغه

خانه داروغه مشهد، امکانات متعددی برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است. در این مجموعه، عکاسخانه و قهوه خانه سنتی وجود دارد.

علاوه بر این، در اطراف خانه تاریخی داروغه، غرفه هایی وجود دارد که در آن ها پنبه زنی، آهنگری، حصیربافی و غیره انجام می شود.

آدرس خانه داروغه مشهد

برای رفتن به خانه داروغه، باید به خیابان نواب صفوی بروید. سپس راسته حوض مسگران و کوچه داروغه.

منبع: وبلاگ اقامت ۲۴