مجموعه تئاتر شهر تهران، آمیخته ای از هنر و نوستالژی

تهران به دلیل قدمت طولانی و موقعیت جغرافیایی، از گذشته تا به امروز کانون توجه گردشگران داخلی و خارجی بسیاری بوده است. مگر می‌شود از جاهای دیدنی تهران حرف بزنیم و مجموعه تئاتر شهر را فراموش کنیم؟

رفتن به تئاتر و دیدن نمایش‌های دلنشین یکی از تفریحات خوشایندی است که کمک می‌کند زمان را به‌گونه‌ای مثبت سپری کنیم. دیدن تئاتر در فضایی زیبا و دلپذیر هم یکی از نکاتی است که باید حتماً به آن توجه شود. نشستن طولانی در جایگاه تماشاچیان، نیاز به تمهیداتی دارد. چگونگی صحنه، کیفیت صدا و نور، تهویه مطبوع و غیره، همگی از مواردی هستند که در ایجاد تجربه‌ای فراموش نشدنی، تأثیرگذار هستند.

یکی از فضاهای فرهنگی و نوستالژی تهران، مجموعه تئاتر شهر است. با این که تهران به عنوان یکی از قطب‌های فرهنگی ایران، دارای سالن‌های تئاتر متعددی است، اما تئاتر شهر به لحاظ قدمت و معماری منحصر به فرد، همواره مورد توجه بسیاری از اهالی فرهنگ و مردم هنردوست قرار داشته است. تئاتر شهر در چهارراه ولیعصر، یکی از پرازدحام‌ترین و شلوغ‌ترین نقاط مرکزی تهران و در مجاورت پارک دانشجو قرار دارد. مدیریت این مجموعه زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.

تاریخچه مجموعه تئاتر شهر

پیش از ساخت مجموعه تئاتر شهر، در سال ۱۳۰۹ در این مکان ساختمان مهمان‌خانه بلدیه یا کافه شهرداری قرار داشت که محلی برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت شهروندان تهرانی و پاتوق مناسبی برای نویسندگان، شاعران و هنرمندانی برجسته مانند فروغ فرخزاد و جلال آل احمد بود. در محوطه فضای باز اطراف کافه شهرداری برنامه‌های نمایشی اجرا می‌شد و گروه‌های مختلف مانند سیرک باران برنامه اجرا می‌کردند. در دهه ۱۳۴۰ شمسی، گروه‌های نمایشی گسترش بیشتری پیدا کردند و هنر نمایش در حال شکوفایی بود. افزایش تعداد نمایش‌ها باعث کمبود سالن‌های نمایش شد و لزوم ایجاد سالن تئاتری مجهز با کاربری اختصاصی برای اجرای نمایش احساس شد.

این مجموعه در سال ۱۳۴۶ توسط علی سردار افخمی طراحی و در سال ۱۳۵۱ افتتاح شد. تئاتر شهر تهران، بزرگ‌ترین و مدرن‌ترین مجموعه نمایش تئاتر ایران است که بنایی استوانه‌ای و مدور دارد و به صورت حرفه‌ای برای اجرای نمایش طراحی شده است و جزء میراث فرهنگی کشور است.

سردار افخمی، این بنا را با استفاده از اشکال مدور و ترکیبی از طاق های دستی و سازه های مدرن معماری، طراحی کرده است. در بالای ساختمان هم گنبدی نیم مدور قرار دارد که یادآور برج طغرل و معماری دوره ایلخانی است. معماری این مجموعه الهام گرفته از یونان و روم قدیم است. اطراف بنای باشکوه تئاتر شهر، ستون‌هایی قرینه به‌ سبک تخت‌ جمشید قرار دارند. سطح بستر بنا ۳۰۰۰ مترمربع و سطح زیربنای آن ۵۶۰۰ مترمربع است و قطر تقریبی آن ۳۴ متر می‌باشد. همچنین ارتفاع آن ۱۵ متر است.

اولین تئاتری که در این مجموعه بر روی صحنه رفت، نمایشنامه “باغ آلبالو” آنتوان چخوف با بازی سوسن تسلیمی، داریوش فرهنگ و مهدی هاشمی بود.

امکانات و سالن های مجموعه تئاتر شهر

تالارهای این مجموعه شامل تالار اصلی، ‏تالار چهارسو، تالار قشقایی، تالار سایه و پلاتو اجرا و کارگاه نمایش. تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر ۵۷۹ نفر ظرفیت دارد و همه تجهیزات ضروری برای یک سالن تئاتر حرفه‌ای را دارا است. این امکانات شامل آسانسور دکور، صحنه‌گردان الکتریکی، دهانه متحرک صحنه، سیستم آویزهای بالا رونده برای دکور، پرده و امکانات سینمایی و دستگاه‌های کنترل کننده است. درب ورودی تالار نمایش در برابر صدا عایق بوده و دارای پوشش آکوستیک است.

تالار چهارسو در طبقه زیرین ساختمان تئاتر شهر قرار دارد و دارای سن مدور می‌باشد. ظرفیت این سالن در حدود ۱۲۰ نفر است که با تغییر چیدمان صندلی و دکور با توجه به نمایش تا ۳۵۰ نفر افزایش می‌یابد. تالار قشقایی نیز با شکل سه‌گوش، در حدود ۲۵۰ نفر ظرفیت دارد و در گذشته این سالن را برای اجرای نمایش‌های سنتی طراحی کرده بودند.

در طبقه چهارم مجموعه، کتابخانه تخصصی و مرکز اسناد هنرهای نمایشی کشور قرار گرفته. تالار کنفرانس با عنوان «تالار مشاهیر تئاتر ایران» پس از بازسازی «تالار شماره ۲» برای میزگردها، نشست‌های تخصصی، نشست‌های رسانه‌ای و جلسات نمایشنامه خوانی گروه‌ها و هنرمندان داخلی و خارجی شرکت‌کننده در رویدادهای نمایشی کشور ساخته‌شده است.

این مجموعه علاوه بر تالارهای نمایشی، سالن انتظار و فضای پذیرایی و کافه تریا، کتابخانه تخصصی هنر، مرکز اسناد، کتابفروشی را نیز در برمی‌گیرد. همچنین فضای باز اطراف مجموعه، امکان اجرای تئاتر خیابانی را هم فراهم می‌کند. معمولا همیشه در فضای باز اطراف تئاتر شهر، انواع تئاتر های خیابانی و مناسبتی برگزار می شوند.

طراحی بنای تئاتر شهر به لحاظ ظاهری تداعی کننده ساختمان تالار بکمن انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا است.

دسترسی به تئاتر شهر

ساختمان تئاتر شهر در منطقه ۱۱ شهر تهران، ضلع جنوب شرقی چهارراه ولیعصر و در میان پارک دانشجو قرار دارد. دسترسی به مجموعه تئاتر شهر، به لحاظ مرکزیت آن بسیار آسان است. با وجود این که این مجموعه در محدوده طرح ترافیک قرار گرفته است، اما هم به وسیله بی آر تی و هم با استفاده از مترو، به راحتی قابل دسترسی است. بنابراین مشکلی به این لحاظ نخواهید داشت.

اگر علاقه مند به بازدید از مکان های دیدنی تهران و دیدن یک تئاتر خاطره انگیز در تئاتر شهر تهران هستید، همین الان برای رزرو هتل در یکی از هتل های تهران، اقدام کنید.