آیین های محلی ماهنشان؛ از اجرای موسیقی عاشیق تا جشن انار

در صد کیلومتری زنجان می‌توانید به ماهنشان، منطقه‌ای با قدمت ۴ هزارساله سر بزنید. این شهرستان از نظر تاریخی جایگاه ویژه‌ای دارد زیرا سال‌ها محل حکومت مادها بوده است. ماهنشان هم مانند سایر مناطق ایران، آیین‌های مخصوصی دارد که هر کدام ریشه در باورهای سنتی و مذهبی مردم دارند. در این مقاله از مجله گردشگری اقامت۲۴، قصد داریم به معرفی آیین‌ های محلی ماهنشان بپردازیم، البته در نظر داشته باشید که بیشتر این آیین‌ها با آیین‌های زنجان مشترک هستند.

اجرای موسیقی «عاشیقی»

عاشیق یا آشیق در زبان ترکی اصطلاحا به کسی گفته می‌شود که علاوه بر نوازندگی، شعرسرایی، آهنگسازی، رقص و… را انجام می‌دهد. عاشیق‌های ماهنشان در جشن‌ها و محفل‌های خانوادگی حضوری پررنگ دارند و با بداهه‌خوانی، موسیقی خاص خود را اجرا می‌کنند.

آیین‌ باران‌خواهی

زمانی که در ماهنشان خبری از باران نیست، مردم این منطقه دست به دعا می‌شوند و آیین باران‌خواهی را اجرا می‌کنند. در این آیین، دختران جوان، عروسکی سنتی در دست می‌گیرند و در کوچه‌های مختلف می‌گردند. پختن آش بخش دیگری از این آیین در ماهنشان است.

آیین‌های محرم در ماهنشان

محرم که می‌شود، ماهنشان با وجود دسته‌های عزاداری حال‌وهوای دیگری پیدا می‌کند. این دسته‌های عزاداری با سینه‌زنی و خواندن نوحه شاخسی واخسی (شاه‌حسین‌گویان) حرکت می‌کنند.

مراسم عروسی

مراسم عروسی در ماهنشان بر پایه سنت‌های آذربایجانی شکل گرفته و شامل بخش‌های زیر می‌شود:

• نشست‌های خانوادگی خواستگاری
• مراسم حنابندان و عروسی با اجرای موسیقی محلی و حضور عاشیق
• مراسم جهازبران

آیین‌های نوروزی در ماهنشان

مردم ماهنشان با آیین‌های خاصی به استقبال نوروز می‌روند که در قسمت زیر از آن‌ها گفته‌ایم:

• تکم‌گردانی: یکسری از افراد تکم (عروسک چوبی بز) به دست می‌گیرند، در کوچه‌ها می‌گردند و با شعرخواندن، آمدن بهار را نوید می‌دهند. اهالی ماهنشان نیز به این افراد، هدیه یا شیرینی می‌دهند. این رسم هم فال نیک است و هم یادآور سپاس از طبیعت.
• نوروزخوانی: چند روز مانده به عید، گروه‌های نوروزخوان با شعرخوانی، بشارت سال نو را می‌دهند.
• چهارشنبه‌سوری
• سمنوپزان 

جشن انگور و انار

زمان برداشت انار و انگور که فرا می‌رسد، مردم ماهنشان دور هم جمع می‌شوند و برای برداشت این محصولات جشن می‌گیرند. این جشن شامل اجرای رقص و موسیقی محلی و پختن غذای سنتی، می‌شود.

صحبت پایانی

در این مقاله با آیین های محلی ماهنشان آشنا شدید که بیشتر آن‌ها درواقع همان آیین‌های زنجان هستند. اگر می‌خواهید آیین های ماهنشان را ببینید، بهتر است در عید نوروز، محرم و اردیبهشت‌ماه به این شهر سفر کنید. اگر از اهالی ماهنشان هستید یا آیین‌های این شهر را می‌شناسید، حتما در قسمت نظرات برای ما بنویسید تا آن‌ها را به این مقاله اضافه کنیم.

سوالات متداول