کاخ گلستان تهران را در یک نگاه جامع و کامل بشناسید

کاخ گلستان، نام مجموعه‌ای از بناهای تاریخی است که در میدان ارگ تهران قرار دارد. بناهای این کاخ در زمان های مختلف ساخته و تکمیل شده اند. این مجموعه، از نظر معماری، جذب گردشگر و ارزش آثار هنری و تاریخی که در آن قرار دارد، یکی از مهم ترین بناهای تاریخی کشور و شهر تهران بوده که در تمام طول سال شاهد حضور گردشگران داخلی و خارجی پرشماری است.

کار ساخت این بنا از زمان شاه عباس صفوی آغاز و در زمان کریمخان زند با اضافه شدن دیوان خانه به آن به طور کامل تغییر یافت. آقا محمدخان قاجار پس از پیروزی در برابر لطفعلی خان زند، در این کاخ اقدام به تاجگذاری کرد و پس از او نیز فتحعلی شاه و سپس ناصرالدین شاه نیز در همین مکان جشن تاجگذاری خود را گرفتند و اهمیت این بنا را چند برابر نمودند. در تیرماه ۱۳۹۲ شمسی، سازمان یونسکو این کاخ را در فهرست میراث جهانی این سازمان به ثبت رساند.

اگر بخواهیم لیستی از مهم‌ترین جاهای دیدنی تهران به شما بدهیم قطعا کاخ گلستان یکی از آنها خواهد بود. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری اقامت ۲۴ همراه ما باشید تا معرفی کاملی از کاخ گلستان داشته باشیم.

مسیر دسترسی به کاخ گلستان

کاخ گلستان در تهران، خیابان پانزده خرداد، میدان ارگ قرار دارد. استفاده از مترو، بهترین راه دسترسی به کاخ گلستان است که برای این منظور باید در ایستگاه پانزده خرداد در خط یک مترو پیاده شوید و در ادامه به‌سمت شرق حرکت کنید تا حدودا پس از پنج دقیقه پیاده‌روی به میدان پانزده خرداد (میدان ارگ سابق) برسید و از طریق خیابان داور به ضلع شمالی این میدان بروید که ورودی کاخ گلستان در آنجا قرار دارد.

• ورودی ۱: خیابان ناصر خسرو روبروی کوچه مروی
• ورودی ۲: خیابان پانزده خرداد روبروی مسجد ارک
• ورودی ۳: خیابان پانزده خرداد انتهای کوچه تکیه دولت

اطلاعات بازدید از کاخ گلستان تهران در ۱۴۰۴

ساعت بازدید از کاخ گلستان تهران در نیمه اول سال: شنبه تا جمعه از ۹ صبح تا ۶ عصر

ساعت بازدید از کاخ گلستان تهران در نیمه دوم سال: شنبه تا چهارشنبه از ۹ صبح تا ۵ عصر و پنج شنبه و جمعه از ۹ صبح تا ۶ عصر

روزهای تعطیل مجموعه کاخ گلستان تهران:

• رحلت امام خمینی در ۱۴ خرداد
• شهادت حضرت علی (ع) در ۲۱ ماه رمضان
• تاسوعا و عاشورای حسینی
• رحلت حضرت رسول اکرم (ص) و شهادت امام حسن مجتبی (ع) ۲۸ صفر
• شهادت امام جعفر صادق ۲۵ شوال
• ۱۳ فروردین روز حفاظت از باغات میراث فرهنگی

شماره تماس کاخ گلستان تهران: ۰۲۱۳۳۹۵۶۶۶۲

هزینه بازدید کاخ گلستان در ۱۴۰۴

برای بازدید از بخش‌های مختلف کاخ گلستان باید بلیط جداگانه تهیه کنید که قیمت بلیط کاخ گلستان در سال ۱۴۰۴ به شرح زیر است:

• ورودی هر نفر ۳۰ هزار تومان
• تخت مرمر هر نفر ۱۵ هزار تومان
• نگارخانه هر نفر ۳۰ هزار تومان
• عکسخانه هر نفر ۱۵ هزار تومان
• حوضخانه هر نفر ۳۰ هزار تومان
• موزه مردم شناسی هر نفر ۱۵ هزار تومان
• عمارت چادرخانه هر نفر ۱۵ هزار تومان
• عمارت الماس هر نفر ۱۵ هزار تومان
• عمارت بادگیر هر نفر ۱۵ هزار تومان
• طبقه اول شمس العماره هر نفر ۱۵ هزار تومان
• بخش اصلی کاخ هر نفر ۳۰ هزار تومان

گروه‌های زیر می‌توانند بلیط کاخ گلستان تهران را نیم بها رزرو کنند:

• خبرنگاران با کارت خبرنگاری
• دانش آموزان و دانشجویان به صورت انفرادی و گروهی به همراه معلمان و سرپرستان با ارایه کارت شناسایی و یا معرفی نامه از مراجع ذیربط
• خانواده باز نشستگان کشوری و لشکری به همراه افراد تحت تکفل
• بسیجیان با ارایه کارت شناسایی یا معرفی نامه از مراجع دیربط
• خانواده های دارای سه یاچهار فرزند
• خریدهای گروهی ده نفر و بیشتر برای بازدیدکنندگان داخلی مشمول تخفیف ۱۵ درصد می باشند.

گروه های زیر می‌توانند بلیط کاخ گلستان تهران را رایگان رزرو کنند:

• خانواده محترم شهدا، جانبازان و آزادگان به همراه خانواده با ارائه کارت معتبر یا معرفی نامه از مراجع مربوطه
• افراد تحت پوشش کمیته امداد یا سازمان بهزیستی با ارائه کارت معتبر یا معرفی نامه
• کارمندان وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سراسر کشور و سازمان های مرتبط به همراه خانواده
• پیشکسوتان، استادکاران و هنرمندان سازمان وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سراسر کشور
• کودکان و نوجوانان تا ۱۲ سال
• دانش آموزان، دانشجویان، اساتید و معلمان در ایام دهه فجر، روز دانشجو و دانش آموز و معلم با ارائه کارت معتبر یا معرفی نامه
• پژوهشگران و محققان سراسر کشور با ارائه تأییدیه از مراکز تحقیقاتی و علمی
• مدعوین و مهمانان رسمی دولت
• خانواده های با ۵ فرزند و بیشتر
• راهنمایان تور و گردشگری با ارائه کارت معتبر

همچنین بازنشستگان کشوری و لشگری و دارندگان کارت منزلت به همراه یک نفر، افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی، آزادگان،‌ جانبازان و خانواده‌های محترم شهدا و بسیجیان با ارائه کارت شناسایی معتبر، می‌توانند از این موزه به غیر از ایام نوروز و پنجشنبه و جمعه هر هفته به صورت نیم بها دیدن کنند.

معماری کاخ گلستان

ناصرالدین شاه قاجار به دلیل سفرهای متعددی که به کشورهای اروپایی داشت تحت تأثیر معماری این کشورها قرار گرفت و تغییرات زیادی را در کاخ اعمال کرد. این بنا از نظر تاریخی شاهد وقایع بسیار مهمی همچون انقلاب مشروطه و تاج‌گذاری پهلوی اول و دوم بوده است. کاخ گلستان در زمان پهلوی، برای اقامت روسای جمهور و نیز مهمانان ویژه خارجی مورد استفاده قرار می گرفت. این کاخ را با وجود کاخ های متعدد در آن می‌توان به دو بخش اندرونی و بیرونی تقسیم کرد که البته اکنون فقط بخش بیرونی آن باقی مانده است. رضا‌ شاه پهلوی به واسطه تنفری که از پادشاهان قاجار داشت، قسمت اندرونی این بنا را خراب نمود و به جای آن وزارت دارایی را احداث کرد.

مجموعه‌ فرهنگی و تاریخی گلستان به‌غیر از بخش‌هایی که ذکر شد، از بخش‌های مختلفی نظیر کتاب‌خانه نسخ خطی، مرکز اسناد تصویری، مرکز اسناد خطی، دفتر فنی، امور بین‌الملل، کتابخانه چاپی، امور فرهنگی، امور معرفی، واحد کودک و نوجوان، واحد دفتر حقوقی تشکیل می‌شود.

ایوان تخت مرمر با ۶۵ قطعه مرمر در اندازه‌های مختلف ، یکی از مکان های دیدنی کاخ گلستان محسوب می‌شود. تخت مرمر از بناهای مربوط به آغاز سلطنت آقا محمدخان قاجار بوده و مراسم تاجگذاری او نیز در این مکان برگزار شده است. در زمان ناصرالدین شاه ، از این تالار برای نگهداری هدایای خارجی استفاده می‌شد. تزیینات گچبری و نقاشی تالار بسیار جذاب و شبیه به بناهای دوره زندیه بوده و سرپرستی حجاری آن را استاد محمد ابراهیم اصفهانی برعهده داشته است.

بیشتر بخوانید : “گشتی در باغ موزه های تهران“

بناهای موجود در کاخ گلستان

کاخ گلستان به عنوان یکی از بهترین مکان های تاریخی تهران از بخش های مختلفی تشکیل شده است که عبارتند از: تالار سلام، تالار آیینه، ایوان تخت مرمر، خلوت کریمخانی، چادرخانه، تالار سفره خانه، تالار برلیان، عمارت بادگیر، تالار الماس، عمارت خوابگاه، کاخ شمس‌العماره و کاخ ابیض.

کاخ شمس العماره

کاخ شمس العماره شاخص ترین بنای کاخ گلستان و ممتازترین ساختمان ضلع شرقی این مجموعه است. این بنا پس از نخستین سفر ناصرالدین شاه قاجار به اروپا و تحت تأثیر قرار گرفتن وی از ساختمان های بلند فرنگی، با معماری ایرانی و اسلوب فرنگی در پنج طبقه ساخته شده و نام دیگر آن نیز عمارت خورشید است. ساخت این بنا سال ۱۲۸۲ هجری قمری به دستور ناصرالدین شاه قاجار آغاز شده و معمار آن نیز استاد علی محمد کاشی بوده است.

عمارت بادگیر

عمارت بادگیر هم یکی دیگر از دیدنی های کاخ گلستان می باشد که در ضلع جنوبی این مجموعه و در زمان فتحعلی شاه احداث گردید. تالار این عمارت دارای نقاشی و آیینه‌کاری‌های جذابی بوده و دلیل نامگذاری این عمارت به بادگیر، وجود چهار بادگیر بلندی است که با کاشی‌های آبی، سیاه، زرد، معرق و قبه‌های زرین تزیین شده اند.

بیشتر بخوانید : “زیباترین بادگیر ایران در خانه آقازاده ابرکوه یزد“

تالار سلام

ناصرالدین شاه قاجار بعد از سفر به کشورهای اروپایی و بازدید از موزه‌های آن‌جا تصمیم گرفت موزه‌ای در کاخ خود داشته باشد؛ از این رو دستور داد ساختمان‌های ضلع غربی کاخ گلستان تخریب و تالار سلام یا تالار موزه ساخته شود. به این ترتیب اولین موزه ایران در سال ۱۲۹۳ هجری قمری تشکیل شد. به دلیل اینکه در این بخش از کاخ مراسم سلام برگزار می‌شد به نام تالار سلام نیز شناخته می‌گردد. همچنین در مقاطعی جشن و مراسم تاجگذاری را در این تالار انجام می‌دادند و به آن تالار تاجگذاری نیز گفته می‌شود.

این تالار دارای دو بخش برای نمایش آثار به نام‌های موزه نگارخانه و موزه مخصوص دارد. در موزه نگارخانه تابلوهای نقاشی دوران قاجار از هنرمندانی همچون میرزا بابا نقاش باشی شیرازی، اسماعیل جلایر، ابوالحسن ثانی علی اکبر خان مزین الدوله، محمود خان صبا، کمال الملک، مصورالملک و آقا میرزا موسی قرار دارند. در موزه مخصوص نیز اشیای نفیس و گرانبهای به جای مانده از دوران قاجار مانند وسایل و هدایای با ارزش متعلق به شاهان در معرض نمایش قرار گرفته‌اند.

تکیه دولت

یکی دیگر از بخش‌های کاخ گلستان تکیه دولت است که در سال ۱۲۸۴ هجری قمری به دستور ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد. کار ساخت این تکیه که در جنوب شرقی کاخ گلستان قرار دارد ۵ سال به طول انجامید و هزینه‌ای بالغ بر ۳۰۰ هزار تومان برای آن صرف شد.

این تکیه از نظر معماری با تمام تکیه‌های آن دوران تهران تفاوت داشت و برگرفته از آمفی تئاترها و سالن‌های تماشای غربی بود. همچنین بعضی از محققان معماری این تکیه را تقلیدی از معماری کاروانسراها و تکایا و میدان‌های ایران درنظر می‌گیرند. در نمای بیرونی تکیه دولت از منشوری هشت ضلعی که در داخل به صورت یک استوانه است، استفاده شده و این تکیه دارای ۳ ورودی است.

پس از انقلاب مشروطه تکیه دولت ارزش و رونق خود را از دست داد و به عنوان بزرگترین نمایش خانه ایران متروکه ماند. سپس در سال ۱۳۲۵ برای احداث بانک ملی ساختمان تکیه دولت را تخریب نمودند.

جاهای دیدنی نزدیک کاخ گلستان تهران

جاهای دیدنی متعددی در اطراف کاخ گلستان وجود دارد که از آن جمله می‌توان به:

• موزه ملی ایران
• خانه موزه صبا
• موزه جواهرات ملی
• پل طبیعت
• برج آزادی
• برج میلاد
• موزه اسلامی تهران
• پارک آب و آتش
• موزه دفاع مقدس
• باغ وحش ارم
• پارک ارم

رستوران های نزدیک کاخ گلستان تهران

اگر صبح به سمت کاخ گلستان رفته باشید، قطعا بعد از کمی کاخ گردی و گشت و گذار در جاهای دیدنی اطراف کاخ گلستان تهران، به دنبال رستوران مناسب خواهید گشت. برخی از رستوران های تهران که فاصله کمی با این کاخ دارند و تا زمان نگارش این مقاله امتیاز خوبی هم از سوی کاربران کسب کرده اند عبارتند از:

• رستوران مسلم
• رستوران نایب
• رستوران ذبیحی
• رستوران شمس العماره
• رستوران مولایی

هتل های نزدیک کاخ گلستان تهران

در صورتی که سفر به تهران را در برنامه خودتان دارید و می خواهید برنامه ریزی از مکان های دیدنی این شهر در مدت زمان اقامت خود داشته باشید، به شما توصیه می کنیم که از این مکان تاریخی نیز بازدید به عمل آورید. همواره می‌توانید برای رزرو هتل تهران از اقامت ۲۴ اقدام نمایید و هتل های نزدیک به این کاخ را انتخاب کنید. هتل های نزدیک به کاخ گلستان عبارتند از:

• هتل بزرگ فردوسی
• هتل بوتیک رزاز
• هتل نیکان
• هتل شاه خراسان

جمع بندی مطالب

کاخ گلستان تهران یکی از بهترین کاخ‌ها و بناهای تاریخی تهران است که هر سال گردشگران داخلی و خارجی زیادی از آن بازدید می‌کنند. این کاخ با قدمتی نزدیک به ۸۰۰ سال هنوز هم یکی از زیباترین کاخ های کشور است. در این کاخ گاهی اوقات ایونت و رویدادهای خاصی برگزار می شود که تهیه بلیط ورودی آن جداگانه است. حتما توصیه می کنیم برای بازدید از این کاخ در ابتدای صبح مراجعه کنید تا با شلوغی کمتری مواجه شوید.

سؤالات متداول