روز جهانی فلافل؛ ارزان ولی خوشمزه
مهسا کیمیایی
۲۲ خرداد ۱۴۰۲
79۱2,771
کمتر ایرانی را می‌توان پیدا کرد که لب به فلافل نزده باشد. این غذای محبوب جهانی که در طی سال‌ها از خاورمیانه به کشورهای مختلف جهان رسیده بود، با عطر و طعم منحصر به فرد خود محبوبیتی پیدا کرد که امروزه در تقویم جهانی، ۱۲ ژوئن به نام روز جهانی فلافل ثبت شده است. در این روز، دوستداران فلافل دور هم جمع می‌شوند و افرادی که تا امروز طعم این غذا را نچشیده باشند، تشویق به امتحان آن می‌شوند. درباره نام‌گذاری این غذای مدیترانه‌ای، نظرات مختلفی وجود دارد. نجف دریابندری در کتاب مستطاب آشپزی، فلافل را جمع مکسر فلفل می‌داند که اشاره به طعم تند آن دارد. در ادامه به تارخچه این غذای محبوب و معرفی چند فلافلی مشهور می‌پردازیم.
فهرست این مطلب
ترکیبات فلافل چیست و چگونه سرو می‌شود؟
همانطور که می‌دانید فلافل یک توپک سرخ شده است که از نخود آسیاب‌شده تهیه می‌شود. در کنار نخود، کمی سیب‌زمینی پخته، پیاز و ادویه‌جاتی مثل زیره یا گشنیز جذابیت طعم این غذا را دوچندان می‌کند. حالا نوبت به چاشنی می‌رسد. سس‌های بر پایه حُمص یکی از مشهورترین چاشنی‌های فلافل است که اغلب طعم و عطر تندی هم دارند. اگر بخواهید فلافل را به روش خیابانی سرو کنید، معمولا از نان پیتا برای ساندویچ کردن آن استفاده می‌شود.
فلافل؛ غذای محبوب گیاهخوارها
از آنجا که ماده اصلی فلافل نخود است، این غذا سرشار از فیبر بوده و منبع غنی از پروتئین گیاهی است. علاوه بر این، ویتامین B و مواد معدنی مانند آهن، منیزیم، پتاسیم و روی نیز فلافل را به غذای محبوب گیاهخوارها و وگان‌ها تبدیل کرده است. البته اگر گیاهخوار هستید، در مواردی که شکل صنعتی و نیمه آماده فلافل را تهیه می‌کنید، به دنبال نشان «وگان» باشید تا مطمئن شوید که حاوی لبنیات، گوشت یا تخم مرغ نیست.
فلافل در میان ملل دیگر
البته جالب است بدانید فلافل مصری که با نام طعمیه شناخته می‌شود، بر پایه باقلاست و به همین دلیل سبز رنگ است. مردم مصر طعمیه را معمولا به عنوان پیش‌غذا میل می‌کنند درحالیکه این غذا در کشورهای عربی دیگر همراه پیتا، حمص، ارده و انواع سالاد، سس و ترشی سرو می‌شود. این غذای اصیل و خوش طعم پای خود را به اروپا نیز باز کرده است. به دنبال مهاجرت عرب‌ها و ترک‌ها، امروزه فلافل به عنوان یکی از پرطرفدارترین غذاهای خیابانی در آلمان شناخته می‌شود. البته تعجب می‌کنید اگر بدانید اسم و رسم فلافل تا آمریکا نیز رسیده بود و تا مدتی در منوی مک‌دونالد، آیتمی به نام مک‌فلافل دیده می‌شد.
جنوب ایران، سرزمین طعم‌های گرم و به یاد ماندنی
امروزه فلافل به عنوان یکی از محبوب‌ترین و نوستالژیک‌ترین غذاهای خیابانی شناخته می‌شود. در ایران و به‌خصوص استان‌های جنوبی کشور، ساندویچ‌های فلافل با انواع سس‌های تند و تیز محبوبیت عجیب و غریبی دارد. اگرچه فلافل تقریبا در تمام ایران شناخته شده است، اما فلافل‌های جنوب و عطر و طعم اصیل آن چیز دیگری‌ست. از آنجا که غذاهای خیابانی در جنوب ایران یکی از کسب‌و‌کارهای محبوب به شمار می‌‌آید، کوچه‌های بوشهر و بندرعباس توجه هر رهگذری را با عطر فلافل‌های ترد و تازه جلب می‌کند. در ادامه چند جای معروف برای تجربه یک فلافل درجه یک در جنوب ایران را به شما معرفی می‌کنیم.
آبادان شهری‌ست که انتخاب یک فلافلی خوب در آن کار ساده‌ای نیست. زیرا بیشتر فلافلی‌ها کیفیت غذای بسیار بالایی دارند و ترکیبات مختلفی را نیز به شما پیشنهاد می‌دهند. مثلا فلاسیس به معنی ترکیب فلافل و سوسیس است. همچنین ترکیباتی مثل فلابرگ (ترکیب فلافل و همبرگر) و فلامیکس (ترکیب فلافل و سوسیس بندری) که هرکدام را باید حداقل یک بار امتحان کنید تا دلیل این همه تعریف و تمجید را متوجه شوید. دو مورد از بهترین فلافلی‌های آبادان را در ادامه معرفی می‌کنیم:
- اکبر برزیلی: فلافلی اکبر برزیلی از ساندویچی‌هایی است که تمام شهر آن را می‌شناسند. این فلافلی در خیابان منتظری و در راسته بازار روز آبادان است و به گفته صاحبان این ساندویچی، شعبه دوم آن در سائوپائولو برزیل است!
- نسیم: در فلافلی نسیم نیز که کیفیت آن زبانزد خاص و عام است، یکی از بهترین فلافل‌های عمرتان را تجربه خواهید کرد. فلافلی نسیم را می‌توانید در خیابان شهرداری و کنار پاساژ کویتی‌ها پیدا کنید.
اگر فعلا امکان سفر به جنوب ایران را ندارید، فهرستی از بهترین فلافلی‌های تهران را در قسمت پایین برای شما آورده‌ایم:
- فلافل مروی، اولین و قدیمی‌ترین فلافلی تهران
- فلافل هفت چنار، معروف‌ترین برند فلافل در تهران
- فلافل دولپی، بهترین فلافلی غرب تهران
- فلافل مامان جون، اولین فلافلی سلف سرویس کشور
۳ حقیقت جالب درباره فلافل
- فلافل؛ یک غذای ملی
کشورهای مصر، فلسطین و اسرائیل، فلافل را به عنوان غذای ملی خود می‌شناسند.
- مک‌فلافل؛ نسخه آمریکایی فلافل خاورمیانه‌ای
همانطور که گفتیم، فلافل به قدری محبوب شد که مک‌دونالد برای مدتی مک‌فلافل را به عنوان بخشی از منوی صبحانه خود در مصر ارائه کرد.
- بزرگترین فلافل جهان
در سال ۲۰۱۲، یکی از هتل‌های عمان بزرگترین فلافل جهان را با وزن تقریبی ۷۵ کیلوگرم ساخت.
جنوب‌گردی به صرف فلافل
اگر دوست دارید لذت طعم خوب بهترین فلافل‌ها را تجربه کنید، سفر به جنوب ایران را در فهرست سفرهای بعدی خود قرار دهید. در این خطه زیبا با مردمی خونگرم، نه تنها غذاها و طعم‌هایی لذیذ و به یاد ماندنی را تجربه می‌کنید، بلکه از جاهای دیدنی جنوب ایران نیز دیدن می‌کنید.
واقعا هوس فلافل کردم.
فلافلی بهروز تو بلوار قاضی طباطبایی مشهد هم عالیه.😅