قلعه پرتغالی ها قشم؛ معرفی کامل، عکس و آدرس

با ساخت چندین قلعه در بنادر و جزایر جنوبی ایران، پرتغالی ها، استیلای کامل را بر جنوب ایران تثبیت کردند و از این طریق، بر راه بازرگانی دریایی بین هند و اروپا تسلط یافتند. چیرگی پرتغالی ها بر این آبراه مهم دریایی ۱۱۰ سال طول کشید. در این مدت، آنها به ساختن دژها و استحکاماتی پرداختند که از آن جمله دژهای هرمز ، قشم و لارک است. از جمله جاهای دیدنی قشم، همین قلعه ی پرتغالی ها است. این قلعه، در ضلع شمالی جزیره قشم و توسط دریانوردی پرتغالی به نام آلفونسو آلبرکرک، در سال ۱۵۰۷ بنا شد. بد نیست بدانید که قلعه پرتغالی ها در دیگر نقاط کشورمان نیز هستند مثل قلعه پرتغالی ها در لارک، بندر کنگ، کیش و قلعه پرتغالی ها در چابهار که همگی شبیه به هم بوده و معماری یکسانی دارند. در ادامه بیشتر با قلعه پرتغالی ها در جزیره قشم آشنا خواهید شد.

تاریخچه قلعه پرتغالی های قشم

در ابتدا، لازم می دانیم کمی درباره تاریخچه ی استعمارگری پرتغالی ها و دلایل اشغال خلیج فارس و دریای عمان بگوییم. پس از تشکیل امپراتوری عثمانی و تصرف قسطنطنیه (استانبول) در سال ۴۵۳ توسط ترکان و از بین رفتن مسیر تجاری جاده ابریشم، روابط تجاری بین آسیا و اروپا با مشکل مواجه شد. از سوی دیگر رقابت بین تجار ونیزی و دیگر اروپاییان بر سر کالاهای گران قیمت شرق، اروپاییان را به فکر یافتن راه های جدید تجاری در مناطق شرقی انداخت که منجر به آغاز دور جدیدی از استعمار در کشور های مسلمان به ویژه ایران و هند شد.

در طول قرن پانزدهم، پرتغالی ها بیش از همه برای در دست گرفتن این تجارت مهم تلاش کردند. از این رو ناوگان های متعددی را به همراه دریانوردانی چون «واسکو دوگوما» ، «بارتولو مئو دیاس» ، «پرودی کویلیان» برای شناسایی این مناطق به شرق و سواحل جنوبی آفریقا، جنوب هند و عربستان فرستادند. قبل از آمدن پرتغالی ها، تجارت دریایی مشرق در دست اعراب عمان و یمن بود، پرتغالی ها این تجارت را به زور از دست آنان گرفته و به مدت چند قرن در اختیار داشتند.

در آبان ۱۳۸۷ نیز در پی حفاری های شرکت برق منطقه ای قشم، در محدوده ۵۰۰ متری قلعه پرتغالی ها، تونل قدیمی متصل به این قلعه در شهر قشم، کشف شد. این تونل که به قلعه پرتغالی ها متصل می باشد، راه فرار فرماندهان و نیروهای نظامی پرتغالی و همچنین مکان نگهداری مهمات نظامی آنان بوده است. این تونل تا محدوده میدان سعدی شهر قشم به طول حدود سه کیلومتر، ادامه دارد. گفته می شود که تونل مذکور براساس برخی روایات، از قلعه پرتغالی ها در شهر قشم تا غارهای خربس (در ۱۵ کیلومتری جنوب شهر قشم) نیز ادامه دارد. در کاوش‌های قلعه‌ی پرتغالی‌ها تعدادی ظروف چینی متعلق به چین، شیشه‌های ساخت ونیز و توپ‌های جنگی یافت شده بود.

قلعه پرتغالی‌ها یک قلعه تدارکاتی در گذشته بوده که برای ارتباط با قلعه هرمز و رساندن تدارکات و خدمات به این قلعه مرکزی در قشم ساخته شده است. آب مصرفی قلعه را  آب باران و آب چاه تأمین می‌کردند که توسط کانالی زیرزمینی در برکه‌ها و حوض‌های قلعه نگهداری می‌شد. و اما سرانجام در سال ۱۶۲۳ میلادی، این قلعه و دیگر پایگاهها در دهانه خلیج فارس را یکی از سرداران صفوی تصرف کرده و ایرانیان تا امروز بر این پر ارزش ترین آبراهه دنیا مسلط هستند.

سیطره پرتغالی ها بر جنوب ایران، ۱۱۰ سال ادامه یافت و در این مدت، آنها دائماً به تحکیم استحکامات خود می پرداختند تا اینکه در زمان شاه عباس، با همکاری انگلیسی ها، قوای پرتغالی از جزایر ایرانی، یک به یک بیرون رانده شدند.

شاه عباس صفوی به افتخار بیروت راندن پرتغالی ها از جزایر خلیج فارس و بندر بزرگ گمبرون، نام این بندر را به بندرعباس تغییر داد. در دوره ی نادرشاه نیز، با توجه به تشکیل نیروی دریایی شاهنشاهی، وی شروع به ساختن استحکامات نظامی، سرباز خانه، اسلحه خانه و حتی کارخانه ی تولید باروت و مهمات کرد که آثار آن، تا به اکنون باقی است که از این جمله، قلعه ی معروف لافت که به قلعه ی نادرشاه معروف است را می توان نام برد.

قلعه پرتغالی های قشم کجاست؟

برای بازدید از این قلعه ی تاریخی، می توانید به بندر لافت در جزیره ی قشم سفر کنید. این قلعه، در قسمت شمالی جزیره ی قشم و در کناره ساحل بندر لافت واقع شده است. این قلعه، می تواند یکی از اولین مکان هایی باشد که از آن بازدید انجام می دهید. زیرا لندی گراف ها که اتومبیل های شخصی مسافران را از بندر عباس به قشم حمل می کنند؛ در ساحل بندر لافت پهلو می گیرند.

آدرس: جزیره قشم، بلوار ژئوپارک، قلعه پرتغالی ها

معماری و مصالح ساخت قلعه پرتغالی های قشم

درباره استحکامات و مصالح به کار برده شده در ساخت قلعه، لازم به ذکر است که قلعه پرتغالی ها در قشم با مساحتی بیش از ۲ هزار متر مربع از سنگ های آهکی و گچی، با ملات ساروج محلی ساخته شده و طی یک قرن، چندین بار استحکام آن افزایش یافته است. این دژ، راست گوشه است. چهار برج در چهار گوشه، باروهایی بلند داشته اند و توپ و منجنیق ها بر روی پهنای آن مستقر می شده اند. قلعه قشم، کاربردی چون یک انبار بزرگ یا جای نگهداری مهمات و سلاح داشته که در مواقع اضطراری به دیگر دژها کمک می رسانده است.

در قلعه ی پرتغالی ها، با پلان چهار ضلعی نامنظم، دیوارهایی به قطر حدود ۳/۵ متر و برج‌هایی به ارتفاع حدود ۱۲ متر در ۴ گوشه قلعه ساخته شده‌‌ است. بیشتر این قلعه ها، شامل انبارهای اسلحه، آب انبار بزرگ، اتاق‌های سرباز خانه، زندان، کلیسا، مقر فرماندهی و تالار است.

درباره عبادتگاه های ساخته شده در داخل این استحکامات، جالب است بدانید که کلیسای بعضی از این قلعه‌ها، دارای دو ردیف ستون‌های سنگی دایره‌ای شکل بوده که با قوس‌های زیبایی از سنگ‌های مرجانی، تراش خورده‌است.

هرچند در طراحی و ساخت این قلعه زیبا، از سبک معماری قلعه‌های قرون وسطی اروپایی، الهام گرفته ‏است اما در ساختش می‌توانید معماری ایرانی برگرفته از معماری قوم پارت و ساسانی را ببینید و از ‏شباهتش به معماری سلجوقیان و حتی کاروانسراهای شاه عباسی شگفت زده شوید. یکی دیگر از نکات جالب توجه در مورد این قلعه محل قرار گیری آن بر روی تپه ای است که تقریبا به تمام منطقه و دریا دید دارد.

بهترین زمان بازدید از قلعه پرتغالی های قشم

با توجه به اینکه بهار و تابستان جزیره قشم بسیار گرم و سوزان است بهترین زمان بازدید از قلعه پرتغالی ها، اواخر پاییز تا اوایل بهار است. در این موقع از سال هوا مطبوع و درجه حرارت نیز متعادل است و به راحتی می توانید به بازدید و تفریح بپردازید.

اطلاعات بازدید

بازدید از قلعه پرتغالی های قشم از ۸ صبح تا موقع غروب آفتاب است. هزینه بلیط برای گردشگران ایرانی نفری ۱۵ هزار تومان و گردشگران خارجی نفری ۶۰ هزار تومان است.

جاهای دیدنی نزدیک

قلعه پرتغالی های قشم در مکانی قرار گرفته که برخی از جاذبه های دیدنی دیگر این جزیره در نزدیکی آن هستند بنابراین فرصت خوبی است تا بعد از بازدید از این قلعه و دژ تاریخی سری به آنها هم بزنید. برخی از مهمترین جاهای دیدنی نزدیک به این قلعه که توصیه می کنیم دیدن آنها را از دست ندهید:

• مسجد جامع تاریخی قشم
• ساحل صخره ای خرچنگ ها
• پارک زیتون قشم
• کشتی تفریحی اوستا

هتل و تور در سفر به قشم

جذابیت های جزیره قشم یکی دو مورد نیستند. این جزیره پر از جاذبه های تفریحی و تاریخی است که برای بازدید از همه آنها و تجربه کل تفریحات آبی و ساحلی آن باید چندین شب اقامت داشته باشید. اگر در مواقع نزدیک به عید به این جزیره سفر می کنید پیدا کردن محل اقامت مناسب و تهیه بلیط کار دشوارتری است. ما در اقامت ۲۴ با ارائه خدمات تور قشم در انواع مختلف با قیمت مناسب این روند را ساده کرده ایم. اگر هم سفر بدون تور می خواهید رزرو هتل قشم را به ما بسپارید. ما بهترین هتل ها را از دیدگاه مسافرین با تخفیف عالی گذاشته ایم تا اقامتی فراموش نشدنی و سرشار از رضایت را تجربه کنید. از بین هتل های نزدیک و بسیار معروف قشم که فاصله خیلی نزدیکی هم با قلعه پرتغالی ها دارد، هتل آرتمیس قشم است که رضایت بالایی از مسافران را داشته است.

سؤالات متداول